29 Ocak 2011 Cumartesi

YAPAY MIKNATIS KONU ANLATIMI

YAPAY MIKNATIS


Yapay mıknatıs, İnsanların eliyle demir, nikel, kobalt ve çekil gibi maddelerden elde ettiği mıknatıslardır.



Yapay mıknatıslar kendi aralarında sürekli ve geçici mıknatıs olmak üzere ikiye ayrılır.



Sürekli mıknatıs, mıknatıslık özelliğini uzun süre koruyabilen maddelere denir.

· Çelik, sürekli bir mıknatıstır.



Geçici mıknatıs, mıknatıslık özelliğini koruyamayan maddelere denir.

· Demir, nikel, kobalt geçici mıknatıstır.



Mıknatıslar, ısıtma, çarpma ve magnetik alanın ortadan kaldırılması gibi durumlarda mıknatıslık özelliğini kaybedebilir.

v Cisimlerin magnetik alan içindeki etkilenmeleri farklı farklıdır. Bunu üç durumda inceleyebiliriz.



1.) Diamagnetik maddeler:



Magnetik alan içerisine konulduğunda magnetik alana zıt yöndezayıf olarak mıknatıslanan cisimlere diamanyetik maddeler denir.

2.) Paramagnetik maddeler:



Magnetik alan içerisine konulduğunda magnetik alan yönündezayıf olarak mıknatıslanan maddelere denir.

3.) Ferromagnetik maddeler:



Magnetik alan içerisine konulduğunda çok kuvvetli olarak mıknatıslanan magnetik alan yönünü kendi yönüne çevirmeye çalışan maddelere denir.



Bir mıknatısta çekme ve itme özelliğinin en çok olduğu uç kısımlarına mıknatıs kutbu denir.














Doğal mıknatıs, N ve S kutupları bulunan ve manyetik akımın bu kutuplar arasında akması esasına dayanan ve elementlerinden kaynaklanan doğal çekim alanı vardır. Bu tür mıknatıslar da N kutbu, s kutbu olan başka bir miknatısımanyetil alanınna çeker. Bu çekme, her iki mıknatıs tarafından kaşılıklı olur.






Yapay mıknatıs; bir iletken çubuğun etrafına belli bir sarımda iletken kablonun sarılmasıyla ve bu kablonun uçlarına akım verilmesi sonucu iletkenin manyetik yapıya bürünerek yapay mıknatıs olur. Oluşan bu manyetik alan, demir vb. metalleri veya diğer yapay mıknatıları etki alanının içine çekmeye çalışır.



Elektromanyetik supaplar da, yapay mıknatıs sınıfına giren seramik kaplı (yalıtım maksatlı ) bir mekanizmasıyla hareketlendirilmektedir. Bu mekanizma içinde bulunan demir nüvelerin etrafına, yüksek voltajılı manyetik alan yaratabilmek için sarılmış özel iletken teller mevcuttur (iletkenliği yüksek metal)



Mekanizma içinde,şekilde de görüldüğü gibi üzerine sarılı bobinlerle karşılıklı iki nüve bulunmaktadır. Altta kalan nüve, aynı zamnada supapısabitleyen ve açılması için ona hareket veren elemandır.



Sistem, motor yönetim ünitesi (engine management unit) ile kontrol edilmektedir. ECU’ nün kumanda ettiği yüksek akım besleme ünitesinin gönderdiği 12 V ile 220 V arasında bir gerilimle, nüvelerin mıknatıslanmasısağlanmaktadır. Kullanılan voltajın diğer sistemlere göre yüksek olmasının sebebi (elektronik devreler genelde 5 Volt, araç alıcıları ise 12 Volt kullanırlar), yanma odasını kapatan supapı büyük bir kuvvetle çekmekte olan supap kapalı tutma yayının kuvvetini yenebilecek, karşı kuvvetin oluşturulabilmesi içindir.
  
Her iki nüvede oluşan mıknatıslaşma (elektro-magnetizma), karşılıklı olarak birbirlerini çekmelerine yol açacakdır, ancak sadece hareketli olan kısım diğerine güçlü bir şekilde hareket edecektir. Bu hareket, yay basıncını yenerek (açma yayı kısılır,geri kapma yayı açılır) supapın açılmasını sağlamaktadır. A çık kalma süresini ise ECU belirlemektedir.

ECU, supapın açılması için gönderdiği komutukestiği an, akım besleme ünitesi de bobinlere gönderdiği voltajı keser. Supaplar, enerji yüklü (açık konumdaki) yayların uyguladığı basınçla geri getirirler.

Hiç yorum yok: