8 Mart 2013 Cuma

BESİNLER VE DENGELİ BESLENME , BESİNLER FEN VE TEKNOLOJİ KONU ANLATIMI

ÜNİTE I:BESİNLER VE DENGELİ BESLENME
KONU: BESİNLER

Besin:Canlılarda büyüme onarımı sağlayan, enerji veren, düzenleyici yiyecek ve içeceklerdir.
Beslenme:Besin maddelerinin alınıp hücrelerin kullanabileceği hale getirilmesidir.

HAYVANSAL BESİNLER:Et, süt,yumurta, bal
BİTKİSEL BESİNLER:Fasulye,nohut,ıspanak


ORGANİK:Karbonhidratlar                 İNORGANİK:Madensel tuzlar
                                 Proteinler                                                                       Su
                                 Yağlar
                                 Vitaminler


          Enerji verenler
   Düzenleyici olanlar
      Yapıcı-Onarıcı olanlar
  1. Karbonhidratlar 
  2. Yağlar   
  3. Proteinler   
  1. Proteinler
  2. Vitaminler
  3. Madensel tuz  
  4. Su  
  1. Karbonhidratlar
  2. Yağlar
  3. Proteinler(1.derece)
  4. Madensel tuz
  5. Su

VÜCUTTA TÜKETİM SIRASI:KARBONHİDRATLAR >YAĞLAR >PROTEİNLER

ENERJİ VERİM SIRASI:YAĞLAR >PROTEİNLER >KARBONHİDRATLAR

    • Vitaminler,mineraller ve su sindirilmeden kana karışır.Bunlar hücre zarındaki deliklerden geçebilecek kadar küçük moleküllerden oluşmuştur.
    • Karbonhidratlar,yağlar ve proteinler sindirilerek kana karışır.Sindirim sonunda karbonhidratlar glikoza,proteinler aminoasitlere,yağlar gliserol  ve yağ asitlerine parçalanır.Hücre zarından ancak bu şekilde geçebilir.
          KARBONHİDRATLAR
  • İnsan ve hayvan organizmasının birinci derecede tüketim maddesi olup önemli bir enerji kaynağıdır.
  • Hayvan vücudu başlıca proteinlerden yapılmışken,bitkiler ana madde olarak karbonhidratları içerir.
  • Yeşil bitkiler tarafından fotosentezle üretilirler. 
  • Vücuda yeterli karbonhidrat alınmamışsa vücut bu eksikliği, proteinleri glikoza dönüştürerek karşılar.
  • Karbonhidratların sindirimi ağızda başlar, incebağırsakta tamamlanır.
  • Karbonhidratların ayıracı iyot çözeltisidir. (mürekkep) ( Mavi renk verir.) 
  • Karbonhidratların fazlası yağa dönüştürülerek depolanır.
  • Makarna,şekerler,pastalar,kurabiyeler,tahıllar,ekmek,hamur işleri,patates,elma,pirinç,şeker pancarı,mısır nişastası,havuç v.b besinlerde bulunur.
          PROTEİNLER  
  • Yaşayan tüm hücrelerin temel yapı birimidir.
  • Büyüme,gelişme,onarım için gereklidir.
  • Proteinlerin sindirimi midede başlar, ince bağırsakta tamamlanır.
  • Proteinlerin ayıracı nitrik asittir.( Sarı renk verir. )
  • Proteinler yüksek sıcaklıkta bozulur.
  • Et,süt,süt ürünleri,tavuk eti,yumurta,balık,mercimek,nohut,fasulye,buğday gibi besinlerde bol bulunur.
          YAĞLAR
  • Enerji verim güçleri çoktur.Yağlar ısı ve enerji kaynağıdır.
  • Karbonhidrat ve proteinlere göre geç sindirilirler.
  • Oda sıcaklığında bitkisel yağlar sıvı, hayvansal yağlar katıdır.
  • Yağlar depo edilebilen enerji kaynağıdır.
  • Damar,sinir ve organların fiziki yapı olarak korunmasını sağlar.
  • A ve B vitaminleri ile proteinlerin depolanmasını sağlar. 
  • Yağların ayıracı kağıtta leke bırakma özelliğidir
  • Yağların sindirimi ince bağırsakta başlar, yine ince bağırsakta tamamlanır.
  • Et,süt,balık,zeytin.ayçiçeği,soya fasulyesi,mısır,fındık,fıstık,susam,ceviz gibi besinler yağ içerir.
          VİTAMİNLER
  • Organiktir. 
  • Sindirilmez,doğrudan kana geçer.
  • Enerji vermez,yalnız düzenleyicidir.
  • Hastalıklara karşı vücut direncini artırır.
  • Bitkisel besinlerde(meyve ve sebzeler) bol bulunur.
  • B-C vitaminleri suda çözünür, günlük alınmalıdır,depo edilemez, fazlası idrarla atılır. 
  • A -D-E-K vitaminleri yağda çözünür,  fazlası karaciğerde depolanır.
  • D vitamini güneş ışığının etkisiyle deride yapılır,fazlası karaciğerde depolanır.
  • B ve K vitaminleri bakteriler tarafından kalın bağırsakta yapılır.
VİTAMİNLER
                      
          SU
  • İyi bir çözücüdür.
  • Vücudumuzun % 70'i sudur.
  • Vücut ısısını ayarlar.  
  • Besinlerin sindirimi, emilimi,zararlı atıkların vücuttan atılmasını sağlar.
  • Fazlası idrar,ter ve solunum yoluyla dışarı atılır.
            MİNERALLER  (MADENSEL TUZLAR)
·     İnorganiktir.
·  Sindirilmeden kana karışır. 
·  Enerji vermez,yalnız düzenleyicidir.
·  Kan yapımında, kasların kasılması, vücudun büyümesi, kemik gelişiminde, kırılan kemiklerin onarılmasında, yaraların kapanmasında, diş gelişiminde mineraller etkilidir.
·  Kalsiyum ve fosfor kemik ve dişlere sertlik verir.
·  Demir kandaki alyuvarlarda bulunur.
·  Günlük besinlerden sağlanır.En bilineni sofra tuzudur.

Yaşamsal faaliyetlerin gerçekleşebilmesi için gereken enerji,tüm bu besin maddelerinden yeterli ve dengeli bir biçimde alınmasıyla sağlanır.
Etiketler:

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)