2 Mart 2013 Cumartesi

1.dünya savaşının sebebleri, katılan ülkeler ,sonuçları konu anlatımı


I. DÜNYA SAVAŞI (1914-1918)

Nedenleri :
** Sanayi inkılabı sonucunda devletler arasında Pazar ve hammadde arayışından doğan sömürgecilik yarışı ve ekonomik rekabet
** Ekonomik yarışın devletler arası bloklaşmalara sebep olması
** Almanya ile Fransa arasında Alsac-e Lorainne (Alsas Loren) bölgesinden doğan çekişme
** Rusya ile Avusturya – Macaristan İmparatorluğu arasında Ruslar’ın panislavizm politikasından doğan gerginlik
** Ruslar’ın Osmanlı toprakları üzerindeki emelleri ve sıcak denizlere inme politikası

** Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’nun Bosna Hersek’i ilhalkının Sırbistan ile arasında meydana getirdiği gerginlik
** Avusturya – Macaristan İmparatorluğu veliahtının Bosna Hersek’i ziyaretinde bir sırp tarafından öldürülmesi

SAVAŞIN BAŞLAMASI VE GELİŞMESİ :Avusturya ile Sırbistan arasında başlayan savaş, Almanya, Rusya, Fransa ve İngiltere’nin de savaşa katılmasıyla bir dünya savaşına dönüşmüştür.
(Bağlaşma) İttifak Devletleri : Almanya, Avusturya – Macaristan İmparatorluğu, İtalya (savaş başlayınca taraf değiştirmiştir.) Savaş başlayınca Osmanlı ve Bulgaristan da katılmışlardır.
(Anlaşma) İtilaf Devletleri : İngiltere, Fransa, Rusya savaş başlayınca Romanya, İtalya, Portekiz, Japonya, A.B.D., Yunanistan, Sırbistan da katılmıştır.

Osmanlı Devleti’nin Savaşa Girme ve İttifak Devletleri’ni Tercih Sebepleri :

* Başta Balkanlar olmak üzere kaybedilen toprakları geri alma düşüncesi.
* Turan idealini gerçekleştirme düşüncesi.
* Almanya’nın savaşı kazanacağına kesin gözüyle bakılması
* Yalnızlık politikasından kurtulmak istemesi
* Kapitülasyonlar ve Duyun-u Umumiye’den dolay İngiltere ve Fransa’nın ekonomik baskısı altında bulunması
* İttihatçı subaylarda Alman hayranlığı olması
* İngiltere’nin önünden kaçan “Goben” ve “Breslav” adlı iki Alman gemisinin “Yavuz” ve “
Midilli” adı verilerek satın alındığının ilan edilmesi, Karadeniz’e geçen bu gemilerin Ruslar’ın, Sivastopol ve Odesa limanlarını bombalaması.

Almanlar’ın Osmanlılar’ı Savaşa Çekmekteki Amaçları :

* Yeni cepheler açmak, kendi yüklerini hafifletmek
* Osmanlı’nın jeopolitik konumu
* Halifenin nüfuzundan faydalanmak (Cihad ilanı)
* Petrol bölgelerini kontrol altında tutmak
* İngilizler’in sömürgeleri ile irtibatını kesmek
* Osmanlı’nın mevcut asker potansiyelinden faydalanmak
* Boğazlar’ın kontrol altında tutulmasıyla Rusya’ya yardım yapılmasını engellemek



I. DÜNYA SAVAŞI SIRASINDA BÜYÜK DEVLETLERİN DURUMU
İtalya’nın Durumu : Savaş öncesi gruplaşmalarda Almanya’nın yanında yar alan İtalya, savaş başlayınca tarafsız kalmıştı. 12 Ada ve Güneybatı Anadolu’nun vaad edilmesiyle İtilaf Devletleri yanında savaşa katılmış, sonra Batı Anadolu da vaadedilmiştir.


Bulgaristan’ın Durumu : II. Balkan savaşında kaybettiği toprakları geri almak isteyen Bulgaristan Çanakkale Savaşı’ndan sonra Osmanlı yanında savaşa girmiştir. Böylece Osmanlı-Alman kara bağlantısı sağlanmıştır.

Rusya’nın Durumu : Rusya yardım alamayınca zor durumda kalmış, 1917’de Bolşevik İhtilaliyle Çarlık Rusya’sı yıkılmış Sovyet Rusya kurulmuştur. Sovyet Rusya 3 Mart 1918 Brest – Litowsk Antlaşması’yla savaştan çekilmiştir.


ABD’nin Durumu : Savaşta uzun süre tarafsızlığını koruyan ABD, ticaret ve yolcu gemilerinin Alman denizaltıları tarafından batırılması sonucu savaşa katılmıştır. ABD’nin katılmasıyla savaş kısa sürede sona ermiştir.

Not : Yunanistan savaşa en son katılan devlettir.

Hiç yorum yok: