TÜRK COĞRAFYACILARI VE COĞRAFYAYA KAZANDIRDIKLARI ESERLER
KAŞGARLI MAHMUD (El Kaşgari) "Divanü-Lügat-it-Türk" (Türkçe sözlük) isimli bir yapıtında bir dünya haritası çizmiştir.
1416 da İbrahim KATİBİ bir harita çizmiştir.
1456 da Trablusgarplı İBRAHİM MÜRSEL (Mürsiyeli İbrahim) bir Türk denizcisi olarak Akdeniz haritası çizdi. 1460 yılında ise Güney Avrupa haritası yapmıştır.
EL İSTAHRİ (Ebu İshak İbrahim bin Muhammed el Farisi el İstahri) (15. yüzyıl), "Kitab al masalik val mamalik" (Masallar ve Ülkeler) isimli yapıtında dünyanın çeşitli yerlerine ait 20 harita vardır.
Türk Amiralı PİRİ REİS (1470-1554)
Kitabı Bahriye,Hadikat'ül Bahriye, Netayic'ül-Efkar fi Cezayir'ül Bihar, Bilad'ül- Aminat ve harita yapımıyla ilgili"Eşkalname"(o zamanlar haritaya eşkal deniliyordu) adında bir bilim kitabı ile 1528 tarihini taşıyan "Hind Denizi Haritası" gibi yapıtları yazmıştır.
MATRAKÇI NASUH (?-1533)
haritacı anlayışı minyatüre uygulayan ilk ressamdır.
Menazil (Hedefler) isimli yapıtında 16. yüzyılda yapılmış Anadolu atlası vardır.
"Umdet'ül-Hisab" (Hesabın ilkeleri),"Beyan-menazil-i sefer-i Irakeyn"
Amiral SEYDİ ALİ REİS, (? -1563)
"Miratül Memalik" (Ülkelerin aynası) adlı yapıtı yazmıştır. (Bu kitap 1815 de Almancaya, 1826 da Fransızcaya, 1899 da İngilizceye, 1963 de Rusçaya çevrilmiştir.)
"Mohit" (Okyanus) Bu eseride bir çok batı diline çevrilmiştir. Coğrafi Ögelerin yanında denizcilere yardımı dokunacak çok önemli Astronomik bilgilerde içeriyor.
Mirat-ül Kainat (Kainatın aynası) Bu eser de de coğrafya ve astronominin içiçedir.
"Seydi Ali Reis"
Yeryüzünün yuvarlak oldugunu ve dağların bu yuvarlaklığa engel teşkil etmediği bir kaç saptamda bulunmustur.
ALİ MACAR REİS
16.yüzyıl osmanlı deniz haritacılığının doruk noktalarından olan ali macar reis atlası yedi haritadan oluşmaktadır.
Atlasta Yer Alan Yedi Harita :
·Karadeniz haritası
·Doğu akdeniz ve ege haritası
·İtalya haritası
·Batı akdeniz ve iber yarım adası haritası
·İngiliz adaları ve atlantik kıyıları haritası
·Ege denizi-batı anadolu ve yunanistan haritası
·Dünya haritasıdır.
18 sayfadan oluşan atlasta haritalar yedi çift sayfa üzerinde 31x43 cmlik alanı kapsar. deri parşömen üzerine çizilmiştir.
MEHMET AŞIK (1555-?)
"Menazır-ül Avalim" (Dünyanın görünümü)
Tunus'lu Hacı Ahmed (?-?)
Bir Dünya haritası çizmiştir.
KATİP ÇELEBİ (1609-1657)
"Cihannüma" (Dünyayı gösteren), "Keşf-üz-Zunun" (sanıların keşfi), "Kozmoğrafya"
Eserleri bir kaç dile çevrilmiştir.
EVLİYA ÇELEBİ (1611-1682)
Bir çok ülke, bir çok şehir gezmiştir. 50 ye yakın savaşa katılığın bilinir. Fakat eserlerinde abartı uzlubuna yerli yersiz baş vurması sebebiyle eserlerine ve kendisine gölge düşmesine sebep olmuştur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder