Ağırlık Konu Anlatımı

Ağırlık, bir cisme uygulanan kütle çekim kuvvetidir. Dinamometre ile ölçülür. Ağırlık birimi newton'dur ve kısaca N ile gösterilir.

Dünya'da bir cismi ele alırsak yükseğe çıkıldıkça ağırlık azalır, kutuplara gidildikçe ağırlık fazlalaşır, ekvatora gittikçe ağırlık azalır.

Her gezegenin birim kütleye uyguladığı yerçekimi kuvvetine o gezegenin yerçekimi alan şiddeti (veya yerçekimi ivmesi) denir. Yani yerçekimi ivmesi, 1 kg lık kütlenin o gezegendeki ağırlığıdır.
Örneğin Dünya'nın yerçekimi ivmesi 9.8 N/kg dır. Demekki kütlesi 1 kg olan bir cismin dünyadaki ağırlığı 9.8 N (9.8 Newton). Bu tanımdan hareketle 10 kg kütleli cismin ağırlığının 98 N olması gerektiğini bulabiliriz. o halde ağırlık bulunurken kütle ile yerçekimi alan şiddeti çarpılmalıdır. Bu işlemi sembollerlr ifade edersek;

Kütle: m                        Ağırlık: G         Yerçekimi ivmesi: g            ile gösterilirse;  

• Ağırlık=Kütle*Yer çekimi ivmesi
• G = m.g

Kütlesi 1 kg olan bir cisim:

• Güneş'te 247.2 N
• Merkür'de 3.70 N
• Venüs'te 8.87 N
• Dünya'da 9.81 N
• Ay'da 1.62 N(Ay'daki ağırlık Dünya'daki ağırlığın 6'da 1'idir.)
• Mars'ta 3.77 N
• Jüpiter'de 23.30 N
• Satürn'de 9.2 N
• Uranüs'de 8.69 N
• Neptün'de 11 N
• Plüton'da 0.06 N'dur.

• 1 kg'lık kütlenin ağırlığı Paris'te 9,81 N. alınarak

Ekvator'da 9,78 N   Kutuplarda 9,83 N   

İstanbul'da 9,80 N   Ankara'da 9,78 N dur 

Ve Ağırlık... 
Ağırlık ve kütle, çoğu zaman birbiri ile karıştırılan 
veya alışkanlıkla birbiri yerine kullanılan iki farklı 
kavram. Ağırlık aslında kuvvet birimi ile ölçülür. 
Pratikte, terazi denilen bir karşılaştırma aracı ile
 "tartma" sonucu elde edilen bir büyüklük olarak bilinirse
 de, bu yanlış. Aslında basit, eşit kollu terazide iki 
kefeye konan kütleler karşılaştırılır. Eğer kol yatay 
durumda dengede durabiliyorsa etki eden ağırlık kuvvetleri 
dengededir. Bunun için de kütlelerin eşit olması gerekir. 
O halde "bir kilo" ile dengede olan patatesin kütlesi de 
1 kg'dır. Ya ağırlığı? Bu tür teraziyle ağırlık tayin 
edilemez. Kütle ile ağırlık arasındaki ilk karışıklık ta
 bundan doğar. Tartma sonucunu "patatesin ağırlığı bir
 kilo" diyerek açıklarız. Halbuki "patatesin ağırlığı bir
 kilonun ağırlığına eşit" dememiz gerekirdi ki, ikisini de 
henüz bilmiyoruz. Bu yanlışlık günlük alışverişimize, banyo 
terazimize kadar girmiştir. Yakın bir geçmişe kadar kütle 
ve onun ağırlığı aynı skalada gösterilmeye çalışılmış, 
yine de, birine kg-kütle ötekine kg-kuvvet gibi isimler 
bile verilse, mekanik öğrenenlerin kâbusu olmaktan 
kurtulamamıştır. Hâlâ hiç kimse (fizikçiler dahil) size 
ağırlığından söz ederken "700 Newton çekiyorum" demez; 
"72 kiloyum" der. "Nedir bu 72 kilo?" sorusuna hiç kimseden
 "Kütlem" cevabını alamazsınız, isterseniz deneyin.
Bu yanlışlıklar yalnızca dilimizde kaldığı, anlayışımızı 
etkilemediği sürece zarar yok. Zaten, Dünya üzerinden fazla
 ayrılmadıkça ağırlık da pek değişmiyor; ha kütle ha 
ağırlık. Fakat konu ağırlıksız olmaya dayanınca daha 
dikkatli olmak gerek. Çünkü ağırlıksız olunduğu söylenilen 
durum ve şartlarda artık neyin kütle, neyin çekim kuvveti 
veya ağırlık olduğunu açık seçik bilmekten başka çare yok. 
Kütlenin hiç değişmediğini, çekim kuvvetinin ise, kütleler 
arası uzaklık aynı kaldığı sürece değişmediğini gördük. 
Ayrıca, uzaklık arttıkça çekim kuvvetinin hızla küçüldüğünü,
 fakat asla sıfır olmadığını da biliyoruz. Deneyimlere 
dayanarak bildiğimiz başka şeyler de var. "Ağırlıksız" 
denilen şartlarda, örneğin bir yapay uydu kapsülünde 
(veya halatı kopmuş asansör kabininde) hiçbir yere 
dayanmadan, dokunmadan kapsüle göre durumumuzu 
koruyabiliyoruz; kullandığımız aleti elimizden bırakınca 
sanki bıraktığımız yerde boşlukta kalıyor. Asansörle 
çıkıyor veya iniyorsak ağırlığımız değişir.
 Kabine girip çıkış düğmesine basıncaya kadar hareket
 etmeyiz. Yerçekimi, döşemeden ayaklarımızı yukarı iten 
kuvvetle (hemen hemen) dengededir ve bu itme kuvvetini 
biz normal ağırlığımız olarak algılarız. Düğmeye basınca,
 döşeme bizi daha büyük bir kuvvetle yukarı iterek
 hızlandırır, bunun için de kendimizi daha ağır hissederiz.
 Kabin hızı sabit değerini alınca ağırlığımız yine normale
 döner. Duracağımız kata yaklaşırken kabin yavaşlar, döşeme
 kuvveti azalır, kendimizi daha hafif hissederiz (biraz
 boşlukta gibi). Durduktan sonra her şey normal değerine 
döner. İnişte olay ters yönde tekrarlanır: Önce hafifleme,
 sonra normal, sonra ağırlaşma ve nihayet normale dönüş.
 Çabuk hızlanan veya halatı kopan bir kabinde neler 
hissedeceğimiz belli artık. Birincide daha çok ağırlık, 
ikincide neredeyse sıfır ağırlık. 
Mekik-uydu içindeki durumu da analiz etmek mümkün. 
Mekik, personel, deney aletleri ve Dr. Nurcan Baç'ın 
zeolitleri (bk. Bilim ve Teknik 345, s. 8-11), her şey 
hemen hemen aynı yörünge üzerinde, isterlerse birbirlerine
 hiç dokunmadan, yani sadece yerçekimi altında hareket 
etmektedir. Başka kuvvet gerekmediği için ağırlıkları 
yoktur; hem de çok uzun bir süre. Böylece zeolit kristalleri
 en özgür ortam içinde büyüyebilir. Dünya üzerinde ise 
ancak bir düşme kulesinde, kabini yukarı fırlatıp tekrar 
dibe düşünceye kadar, birkaç saniyelik bir ağırlıksız 
durum yaratabilecektik.