Üretim İşleri ve Mevsimleri ile ilgili Törenler
Çift sürme, tarlaya tohum atma, ekin biçme, harman kaldırma gibi işler sırasında halk arasında düzenlenen bazı küçük törenler vardır. Ama bunların bayram sayılabilecek nitelikte olanları azdır. Bununla birlikte bağ ve bahçe işlerinin olduğu bölgelerde kimi gösterilerle yayla geleneğini sürdüren topluluklardaki eğlencelerle bu türden bayramların kutlandığı görülür. İzmir'e bağlı Kemalpaşa'nın kiraz bayramı, Giresun'un fındık bayramı, Mut'un kayısı bayramı bunlar arasında sayılabilir. Bu gösterilerin bayram niteliğini kazanması, gevşemeye yüz tutmuş halk geleneklerini, bir zamanlar kutlandığı halde unutulan eski bayramları, yeni şartlar içinde ve yeni amaçlarla canlandırma çabalarının bir sonucudur.
Kuzeydoğu Anadolu bölgelerinde yapılan bazı törenleri de bu gruptaki bayramlar arasında saymak mümkündür. Artvin'in Şavşat İlçesi'nin köylerinde yapılan "pancarcı şenlikleri", Pasaf köylerinde üç gün süren "seyran şenlikleri" Giresun'un köylerinde üç gün süreyle yapılan "at göçü" en güzel örneklerdendir. Bu törenlerin ortak niteliği köy halkının bir bölümünün hayvanları ile bahar başında yaylaya çıkmalarından bir - iki ay sonra yani köydeki tarla işlerinin sona erip ekinlerin ya da atların biçimine sıra geldiği zamana rastlamaları, bu yeni işe başlamadan önce köyde kalanların birkaç günlüğüne yayladakilere katılıp şenlik günlerini bir arada geçirmeleri sonra ekin veya ot biçmeye tekrar köye inmeleridir.
Erzurum'da tören gene Haziran sonu veya Temmuz başında bir gün süreyle çayır biçmeden önce yapılmakla birlikte, gidilecek yerlerin yayla olması şart değildir. Herhangi bir yatır yanı, mesire yeri, Ilıca'da da eğlenildiği olur. Hepsinin ortak yönü, davul, zurna ya da başka çalgıların katıldığı danslar, türlü seyirlik oyunlar, cirit, nişan, koşu gibi yarışmalar düzenlenmesi, birlikte yemekler yenmesiyle tam bir bayram havasında kutlanmalarıdır.
Güney yörükleri de kışlaklarını bırakap toplu olarak, sürüleriyle birlikte yaylaya çıkarken bayram niteliğinde gösteriler düzenlerler: yatırları ziyaret, birlikte yemek yeme, sürülerin otlaklarına varınca nişan atma, güreşler, yarışmalar düzenleme, "cıngıldak" kurup eğlenme gibi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder