13 Ocak 2010 Çarşamba

FİBONACCİ Leonardo 1175-1250 kimdir?

FİBONACCİ Leonardo 1175-1250


Leonardo Fibonacci 1175 yılında İtalya’ nın Pisa şehrinde doğdu. Tüccar babasının onu sık sık götürdüğü, Afrika'nın Arap ülkelerinde matematiği öğrendi. O dönemde Avrupa da matematikçiler berber cerrahlardan, hatta büyücülerden daha hor görülürdü. Bir dönem bir kısım insanların büyücülükle suçlanıp yakıldığını düşünürsek, matematikle uğraşmanın o dönem için ne derece hakir görüldüğü daha iyi anlaşılır. Gel gelelim Leonardo Fibonacci Avrupa’daki roma rakamı esasına dayanan sayı siteminin, işlem yapmada çok zorluklar çıkardığını buna karşın Arapların kullandığı, içinde sıfırında bulunduğu 10 luk sayma sisteminin daha doğru olduğuna karar verdi. Bunun üzerine bu sistemi tanıtmak amacıyla Liber Abaci (Hesap Kitabı) adlı kitabı yazdı. Kitabının içeriği cebir ve soyut matematik konularıdır. O dönemin Avrupa’sını düşündüğümüzde, bu durumda Fibonacci ortaçağın en ünlü matematikçisidir. (Burada şunu da not olarak araya sıkıştırmakta fayda var; Orta çağ Avrupa’sında bunlar yaşanırken Arap ülkelerinde bilim adamları, bir çok yeniliğe ve icada imza atmaktadırlar. Pascal üçgeni diye bildiğimiz üçgeni ondan çok önce Ömer Hayyam bulmuştur. Bunun gibi çok örnek vardır.)
Bunun dışında roma rakamlarının yerine kullanılmaya başlanan semboller, Arapların sayılar için kullandıkları sembollerin benzerleridir.
Fibonacci’ yi ünlü yapan önemli bir düşüncesi, bir problemin çözümüyle ortaya çıkan çok önemli bir buluş, yani altın orandır. Altın oran sonraları bir çok matematikçinin ilgisini çekmiş ve araştırmalara konu olmuştur.(Konu ile ilgili Blog da bir başlık bulunmaktadır.)
Problem şöyledir:
“Dört yanı duvarlarla çevrili bir yere bir çift yavru tavşan konmuştur. Her çift tavşanın bir ay içinde yeni bir çift tavşan yavruladığı, her yeni çiftin de erginleşmesi için bir ay gerektiği ve tavşanların ölmediği varsayılırsa, 100 ay sonunda dört duvarın arasında kaç çift tavşan olur?”

Problemin çözümü şöyledir;
1. ay tavşanlarımız erginleşeceği için yavru olmaz
2. ay ise bir çift yavrumuz olur, bundan sonra yavrulamaya başlayan tavşanlar, her ay bir çift yavru yaparlar, diğer yavrular erginleşene kadar bir ay geçer vs vs. Bu böyle sürerken sorunun çözümünü kolaylaştıran bir sayı dizisi ortaya çıkar
Dizi: 1,1,2,3,5,8,13,21,34... şeklinde devam eden dizide bir önceki terimin bir sonraki terime oranı hep aynı sayıya yakınsar bu sayıya biz altın oran diyoruz. (Altın Oran 1,618…. Şeklinde bir sayıdır.)
İtalyan Matematikçi Fibonacci’ nin ölüm tarihi 1250 dir.
Yazdığı eserler
1- Liber Abaci
2-Practica Geometria
3-Flos
4- Liber Quadratorum
Resim: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a2/Fibonacci.jpg

Hiç yorum yok: