ORTAÖĞRETİM KURUMLARINA GEÇİŞ YÖNERGESİ (OGES)

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI
ORTAÖĞRETİM KURUMLARINA GEÇİŞ YÖNERGESİ

Tebliğler Dergisi : KASIM 2007/2602

Ek ve Değişiklikler:
1) OCAK 2008/2604 TD
2) ARALIK 2008/2615-EK TD
3) TEMMUZ 2009/2622 TD
4) AĞUSTOS 2009/2623 TD


BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 - Bu Yönergenin amacı, merkezi sınav sistemiyle öğrenci alan Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarına geçiş işlemleri ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönerge, ilköğretim okulu öğrencilerinin, merkezi sınav sistemiyle öğrenci alan Millî Eğitim Bakanlığına bağlı ortaöğretim kurumlarına geçişleri ile ilgili iş ve işlemleri kapsar.
Dayanak
Madde 3 - Bu Yönerge, 27/8/2003 tarihli ve 25212 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliği ile 28/11/1964 tarihli ve 11868 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Lise ve Ortaokullar Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönergede geçen;
Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
Genel Müdürlük: Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğünü,
Yönetmelik: Millî Eğitim Bakanlığı İlköğretim Kurumları Yönetmeliğini,
Seviye Belirleme Sınavı (SBS): İlköğretim kurumlarının 6, 7 ve 8 inci sınıflarında; Görsel Sanatlar, Teknoloji ve Tasarım, Müzik, Beden Eğitimi, Rehberlik/Sosyal Etkinlikler dersleri dışındaki zorunlu derslerin öğretim programlarından ders yılı sonunda yapılan merkezi sınavı,
Yıl Sonu Başarı Puanı (YBP): D erslerin ağırlıklı yıl sonu puanları toplamının, o derslere ait haftalık ders saatleri toplamına bölümü ile elde edilen puanı,
Davranış Puanı (DP) : (Değişik : OCAK 2008/2604 TD) İlköğretim kurumlarında öğrencilerin davranış, beceri, tutum ve değer kazanımları ile ilgili olarak belirlenen ölçütlerin değerlendirilmesinden elde edilen yıl sonu notlarının aritmetik ortalamasının 100 lük puana dönüştürülmesiyle bulunan puanı,
Sınıf Puanı (SP): İlköğretim kurumlarının, 6, 7 ve 8 inci sınıf öğrencileri için her yıl için seviye belirleme sınavı, yıl sonu başarı ve davranış puanlarının, belirlenen oranlarda toplamı ile elde edilen puanı,
Ortaöğretime Yerleştirme Puanı (OYP): İlköğretim kurumlarının 6, 7 ve 8 inci sınıf öğrencileri için her yıl hesaplanan sınıf puanlarının, belirlenen oranlarda toplamı ile elde edilen ve adayların tercihlerine göre yerleştirme işlemlerinde dikkate alınacak olan puanı,
Öğrenci: İlköğretim kurumlarında öğrenim gören öğrenciyi,
Veli: Öğrencinin ana veya babasını veya kanunen adayın sorumluluğunu üstlenen kişiyi yahut mahkemece tayin edilmiş vasiyi,
Kılavuz: Seviye belirleme sınavları ile ilgili gerekli bilgi ve açıklamaları kapsayan kitapçığı
ifade eder.
İKİNCİ KISIM
Ortaöğretime Geçis Sistemi
Ortaöğretime geçiş
Madde 5 – Merkezî sistemle öğrenci alan ortaöğretim kurumlarına geçişte öğrencinin; 6, 7 ve 8 inci sınıflarda ders kesiminden sonra gireceği seviye belirleme sınav puanı, yıl sonu başarı puanı ile davranış puanlarının belirlenen oranda toplamı ile elde edilen Sınıf Puanlarının, belirlenen oranda toplamından elde edilen ortaöğretime yerleştirme puanı esas alınır, yerleştirme işlemleri m erkezî olarak yapılır.
Seviye belirleme sınavları
Madde 6 – (Değişik ilk cümle : ARALIK 2008/2615-EK TD) Seviye belirleme sınavları, her yıl Haziran ayında ve merkezi sistemle yapılır.(2) Sınav tarihi, sınav ücreti ve başvurular ile ilgili hususlar, her yıl hazırlanacak kılavuzda belirtilir.
Bu sınavlar, öğretim programlarındaki kazanımlara göre öğrenci seviyelerini belirlemek amacıyla yapılır.
Sınav soruları, sınıflara göre farklı sayıda olabilir. Sorular, haftalık ders çizelgesinde yer alan ve yönetmelikte belirtilen derslerden, o yılın öğretim programı esas alınarak hazırlanır.
Soruların nitelikleri
Madde 7- Sorular, kazanımlar esas alınarak öğrencinin; yorumlama, analiz etme, eleştirel düşünme, sonuçları tahmin etme, problem çözme vb. yeterliliklerini ölçecek nitelikte hazırlanır.
Sınav sonuçlarının hesaplanması
Madde 8- İ lköğretim 6, 7 ve 8 inci sınıflarda seviye belirleme sınavına katılacak olan adayların puanı, aşağıdaki işlem basamaklarına göre tek bir puan türünde hesaplanır;
a) Her adayın cevap kâğıdı, 2 (iki) adet optik okuyucu tarafından çift kontrol sistemiyle okutulur.
b) Seviye belirleme sınavı yapılacak derslere ait testlerin her biri için doğru ve yanlış cevap sayıları belirlenir.
c) Her test için yanlış cevap sayısının üçte biri, doğru cevap sayısından çıkarılarak geçerli cevaplara karşı gelen ham puanlar bulunur. Şekilli sorulardan muaf olarak değerlendirmeye alınacak engelli adayların ham puanları hesaplanırken önce her test için yanlış cevap sayısının üçte biri, doğru cevap sayısından çıkarılarak geçerli cevaplara karşı gelen geçici ham puanlar bulunur. Bulunan geçici ham puanlar, testlerdeki toplam soru sayılarına dönüştürülerek değerlendirmeye esas ham puanlar hesaplanır. Böylece her aday için beş ayrı ham puan hesaplanır.
ç) Tüm adayların ham puanları toplamı, sınava giren öğrenci sayısına bölünerek her bir testin ortalaması bulunur.
d) Ham puanlar, test ortalamaları ile sınava giren öğrenci sayısı kullanılarak her testin standart sapması hesaplanır.
e) Adayın her bir teste ait standart puanı; o teste ait ortalama ve standart sapma kullanılarak tüm adayların ham puanlarının ortalamasını 50'ye, standart sapmasını 10'a getiren bir dönüştürme işlemi sonunda elde edilir.
f) Her test için hesaplanan standart puanlar, aşağıdaki tabloda verilen katsayılar ile çarpılarak her bir testin ağırlıklı standart puanları bulunur.
g) Testlerin ağırlıklı standart puanları toplanarak, Ağırlıklı Standart Puan (ASP) bulunur.
Ağırlıklı standart puan hesaplanırken kullanılacak ağırlık katsayıları aşağıda verilmiştir.

Test No Test Adı ASP
Katsayıları
1 Türkçe 4
2 Matematik 4
3 Fen Bilimleri 3
4 Sosyal Bilimler 3
5 Yabancı Dil 1
TOPLAM 15



h) Hesaplanan Toplam Ağırlıklı Standart Puan, kendi içinde en küçüğü 100 ve en büyüğü 500 olan bir puan dağılımına dönüştürülür.


Yıl sonu başarı puanı
Madde 9 – Öğrencinin derslerden aldığı yıl sonu puanları, o derslere ait haftalık ders saati ile çarpılarak ağırlıklı yıl sonu puanları hesaplanır. Bu puanların toplamının, o derslere ait haftalık ders saati toplamına bölünmesi ile de yıl sonu başarı puanı hesaplanır. Puanlama 100 tam puan üzerinden yapılır, okuldaki 6 ncı, 7 nci ve 8 inci sınıflardaki en yüksek puan 500 tam puana dönüştürülür.
Ek fıkra : (ARALIK 2008/2615-EK TD) Birinci fıkrada belirtilen yıl sonu başarı puanlarının 500 tam puana dönüştürülmesi işlemi, kaynaştırma yoluyla veya özel eğitim sınıf/okullarında eğitim gören öğrenciler için diğer öğrencilerden ayrı olarak ve kendi grupları içinde yapılır.
Davranış puanı ve dönüştürülmesi (1)
Madde 10 – (Değişik : OCAK 2008/2604 TD) Davranış puanı, Yönetmelikte belirtilen ölçütlere göre şubede ders okutan öğretmenlerin 1 ve 2 nci dönemde her davranış ölçütü için verecekleri notların aritmetik ortalamasının 20 (yirmi) ile çarpımından elde edilir. Puanlama 100 tam puan üzerinden yapılır ve 500 tam puana dönüştürülür.
Herhangi bir nedenle ders/derslerden davranış notu eksik olan öğrencilerin davranış puanları, mevcut notlar üzerinden belirlenir.
Ek fıkra : (ARALIK 2008/2615-EK TD) Emsalleri, örgün eğitim kapsamındaki ilköğretim kurumlarına devam etmekte olan ve ilgili mevzuatında yer verilen hüküm doğrultusunda zorunlu ilköğretim yaşı içindeyken Açık İlköğretim Okulunda öğrenim görmelerine izin verilen öğrencilerin yıl sonu başarı puanları, sınıf puanlarının hesaplanmasında davranış puanı olarak da kullanılır.
Sınıf puanının ve orta öğretime yerleştirme puanının hesaplanması
Madde 11 – Sınıf puanı; o yılın seviye belirleme sınavı puanının % 70'i, yıl sonu başarı puanının %25'i ve Davranış puanının % 5'i esas alınarak elde edilir.
Herhangi bir sebeple seviye belirleme sınavına katılamayan öğrencinin seviye belirleme sınavı puanı, o yıla ait en düşük seviye belirleme sınavı puanıdır.
Ortaöğretime Yerleştirme Puanı (OYP); 6 ncı sınıf sınıf puanının %25 i, 7 nci sınıf, sınıf puanının %35 i ve 8 nci sınıf, sınıf puanının %40 ı toplanarak elde edilir.
Ek fıkra : (ARALIK 2008/2615-EK TD) Sınıf tekrarı yapan öğrencilerin sınıf puanı, sınıf tekrarı yapılan yıla ait seviye belirleme sınav puanı, davranış puanı ile yıl sonu başarı puanı kullanılarak hesaplanır.
Yerleştirme
Madde 12 – Yerleştirme işlemi, ortaöğretime yerleştirme puanına ve Genel Müdürlük tarafından tercih başvuruları alınmak suretiyle puan üstünlüğü esasına dayalı olarak önceden belirlenmiş kontenjanlara göre yapılır. Ortaöğretim yerleştirme puanlarının eşit olması hâlinde 8 nci sınıf seviye belirleme sınavı (SBS) puanı, eşitliğin devamı hâlinde, 7 nci sınıf seviye belirleme sınavı (SBS) puanı, yine eşitliğin olması hâlinde 6 ncı sınıf seviye belirleme sınavı (SBS) puanı yüksek olana öncelik verilir. Bunların da eşit olması hâlinde tercih önceliği dikkate alınır. Yerleştirme işlemlerine ilişkin hususlar kılavuzda belirtilir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Son Hükümler
Yurt dışında öğrenim görenler
Madde 13- (Değişik : TEMMUZ 2009/2622 TD) İlköğretimin 6,7 ve 8 inci sınıflarının tamamını veya bir kısmını yurt dışındaki eğitim kurum veya kurumlarında gören öğrenciler, öğrenim belgesi ile başvurarak seviye belirleme sınavlarına katılabilirler.
Bir ya da iki sınıfın seviye belirleme sınavına katılamayan öğrenciler, bir sonraki yılın seviye belirleme sınavı ile birlikte katılamadıkları sınıf veya sınıfların seviye belirleme sınavına da katılabilirler.
Yurt dışında Bakanlığa bağlı olmayan eğitim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin öğrenim gördükleri sınıflara ait sınıf puanı, seviye belirleme sınavında aldıkları puandır.
(Ek fıkra :15/07/2009 tarihli ve 108 sayılı TTK Kararı) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki ilköğretim okullarında öğrenim gören öğrencilerin sınıf puanları, Türkiye’de öğrenim gören öğrencilere uygulanan hükümlere göre belirlenir.
Başvurulacak mevzuat
Madde 14- Bu Yönergede yer almayan hususlarda ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
Ortaöğretime geçiş sisteminin başlaması
Geçici Madde 1- Ortaöğretime geçiş sistemine, 2007-2008 Öğretim Yılında 6 ve 7 nci sınıflardan başlanır. Bu öğretim yılında 7 nci sınıfta öğrenim gören öğrenciler, 7 nci ve 8 inci sınıf, sınıf puanlamasından elde edilecek ortaöğretime geçiş puanı ile yerleştirilir.
Bu öğrencilerin ortaöğretime geçiş puanı; 7 nci sınıf, sınıf puanının % 40'nın, 8 inci sınıf, sınıf puanının % 60'ının toplamı ile bulunur.
Geçici Madde 2- (ARALIK 2008/2615-EK TD) 2008-2009 Öğretim Yılında 8 inci sınıf tekrarı yapan ve seviye belirleme sınavına katılan öğrencilerin orta öğretime yerleştirme puanı; bu Yönergenin II inci maddesinde belirtilen şekilde hesaplanacak sınıf puanlarıdır.
2007 2008 Öğretim Yılında seviye belirleme sınavlarına katılanların söz konusu yıla ait sınıf puanları da, bu Yönergenin 2 nci, 3 üncü ve 4 üncü maddeleriyle yapılan değişiklikler dikkate alınarak yeniden hesaplanır.
Yurt dışında öğrenim görmeleri nedeniyle sınava katılamayan öğrencilerin durumu
Geçici Madde 3- (Ek : 15/07/2009 tarihli ve 108 sayılı TTK Kararı) 2007-2008 ve/veya 2008-2009 Öğretim Yıllarında yurt dışında öğrenim görmeleri nedeniyle 7 veya 8 inci sınıf için yapılan seviye belirleme sınavlarından yalnız birine katılanların ortaöğretime yerleştirme puanı, sınavına girilen sınıfa ait sınıf puanıdır.
Yürürlük
Madde 15 - Bu Yönerge, onay tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 16 - Bu Yönerge hükümlerini Millî Eğitim Bakanı yürütür.

________________________________________

(1) Bu madde başlığı "Davranış puanı" iken, OCAK 2008 tarihli ve 2604 sayılı Tebliğler Dergisi'nde yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönergenin 2'nci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.
(2) Bu maddedeki birinci fıkranın ilk cümlesi "Seviye belirleme sınavları, her yıl ders kesiminden sonra merkezî olarak yapılır" iken, ARALIK 2008 tarihli ve 2615-EK sayılı Tebliğler Dergisi'nde yayımlanan Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumlarına Geçiş Yönergesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönergenin 1'inci maddesiyle metne işlendiği şekilde değiştirilmiştir.