BASİT ELEKTRİK DEVRESİ DEVRE ELEMANLARI 4.sınıf konu anlatımı

YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK

5. SINIF
DERS 1 
ÜNİTE: 4 YAŞAMIMIZDAKİ ELEKTRİK
KONU:BASİT ELEKTRİK DEVRESİ
              DEVRE ELEMANLARI



 
         

Devrede Ampullerin Parlaklığını Nasıl Değiştirebiliriz?

Basit bir elektrik devresinde pil, ampul, anahtar, bağlantı kablosu, duy bulunur.

                 
Bir devrede birden fazla ampul ve pil de bulunabilir.

Devrede ampullerin ışık verebilmesi için devreyi oluşturan tüm elemanlar çalışır durumda olmalıdır.

Devrenin anahtarını kapatılırsa ampul ya da ampuller ışık verir.Devredeki anahtar açılırsa  ampul ışık vermez.

Anahtarı kapattığımızda tellerden elektrik akar, ampul ya da ampullere elektrik enerjisi ulaşarak devre tamamlanır ve ampul ışık verir.

Devre Elemanlarının Sembollerle Gösterilmesi 

Devrelerde kullanılan ampul, pil ve anahtar farklı şekillerde ve özellikte olabilir. Ancak bu elemanların devredeki işlevleri hep aynıdır, değişmez.

Devredeki elemanları çizmek zaman alacağından, elemanların şekil ve özellikleri farklı olabileceğinden her bir eleman sembolle gösterilir.

 Şekil l'deki devrenin sembollerle
gösterilmesi.

       

       

          

       

Bir elektrik devresinde pil, ampul, anahtar ve bağlantı kablosu yukarıdaki sembollerlegösterilir. Devre elemanlarının sembolle gösteriminin uluslararası geçerliliği vardır. Böylece herhangi bir ülkede yapılan bir aletin devresinin gösterimi, diğer ülkelerde de tanınabilir. Elektrikli aletlerin devreleri kullanım kılavuzlarında gösterilir.Böylece alet bozulduğunda kılavuza bakılarak tamir edilebilir.

                                                       

                                        

Bir devrenin çalışmamasının nedenleri: 

Pilin devreye yanlış bağlanması, ampulün bozuk olması, kablolarda kopukluk olması, pilin ya da pillerin gücünün ampullleri yakmaya yetmemesi olabilir.

                                             

Yukarıdaki devrelerde;

 I. devrede ampul ışık vermemektedir. Pilin (- )kutbu ile ampul arasında bağlantı  kopuktur. 

II. devrede ise devreye enerji sağlayan pil bağlanmadığı için ampul ışık vermez.

                                                                       

Ampul Sayısının Değiştirilmesi

Basit bir elektrik devresinde pil sayısını artırıp azaltarak ampulün parlaklığını değiştirebiliriz.
Devredeki pil sayısı artırılırsa, ampulün parlaklığı da artar. 
Devredeki pil sayısı azaltılırsa, ampulün parlaklığı da azalır.
Basit bir elektrik devresinde ampul sayısını artırarak ya da azaltarak da ampulün parlaklığı değiştirilebilir. 

Ampul sayısı artırılırsa, ampullerin parlaklığı azalır. 
(Elektrik enerjisi ampuller arasında paylaşılır)  
Devredeki ampul sayısı azaltılırsa, devre içindeki diğer ampullerin parlaklığı artar.

İNCELEME:Ampul Sayısının Değiştirilmesi 
Basit bir elektrik devresinde ampul sayısı artırıp azaltılırsa, devredeki diğer ampullerin parlaklığı
değişir.
Devrede pil sayısı sabit tutulup, ampul sayısı değiştirilerek ikinci bir devre oluşturuluyor.

I. devredeki pil sayısı 1,ampul sayısı 1 
2.devredeki pil sayısı 1, ampul sayısı ise 2'dir. 

Bu iki devrede pil sayısı sabit tutuluyor, ampul sayısı değiştiriliyor. 

Bu nedenle pil sayısı kontrollü değişken, ampul sayısı bağımsız değişkendir. 

Ampullerin parlaklığı ampul sayısına bağlı olarak değiştiği için bağımlı değişkendir.

İNCELEME: Pil sayısının değiştirilmesi  
Basit bir elektrik devresinde pil sayısını artırıp azaltarak da ampulün parlaklığını değiştirebiliriz.
Basit elektrik devrelerinde  pil sayısı arttıkça ampulün parlaklığının artmasına neden olur. 
                                                       

İNCELEME: I. devredeki ampul sayısı sabit tutulup pil sayısı artırılarak II. devre oluşturuluyor.

                                                 

II.devrede ampule daha fazla elektrik enerjisi verildiği için ampul daha parlak ışık verir.
                                 
Bu iki devrede ampul sayısı sabit tutuluyor, pil sayısı değiştiriliyor. 

Bu nedenle ampul sayısı kontrollü değişken, pil sayısı bağımsız değişkendir. 

Ampullerin parlaklığı ampul sayısına bağlı olarak değiştiği için bağımlı değişkendir.

DİKKAT:

Basit elektrik devrelerinde;

SABİT tutulan değer KONTROLLÜ DEĞİŞKEN,

DEĞİŞTİRİLEN değer BAĞIMSIZ DEĞİŞKEN

GÖZLENEN değer BAĞIMLI DEĞİŞKEN

Yapılan Değişiklik	Kontrollü Değişken (Devrede sayısı sabit tutulan eleman)	Bağımsız Değişken (Devrede sayısı artırılıp azaltılan eleman)	Bağımlı Değişken (Devrede bağımsız değişkene bağlı olarak değişen eleman)
Ampul sayısının değiştirilmesi	Pil sayısı	Ampul sayısı	Ampulün parlaklığı
Pil sayısının değiştirilmesi	Ampul sayısı	Pil sayısı	Ampulün parlaklığı