Hangi İlin Hangi Yemeği Meşhurdur
Ankara Ticaret Odası (ATO) ile Ankara Patent Bürosu, Türkiye’nin lezzet haritasını çıkardı.81 ili kapsayan lezzet haritasına göre, Türkiye, 2 bin 205 çeşit yöresel yiyecek ve içecekten oluşan zengin mutfağıyla lezzetli bir ülke.
Amasya ve Afyonkarahisar’ın ‘’sakala çarpan çorbası”, Aydın’ın ”kulak çorbası”, Bolu’nun ”kedi batmazı”, Denizli ve Çanakkale’nin ”kaçamakı”, Rize’nin ”enişte lokumu”, Şanlıurfa’nın ”şıllık tatlısı”, Kocaeli’nin ”otur fatma tatlısı”, Kütahya’nın ”tosunumu”, Tokat’ın ”bacaklı çorbası”, Amasya’nın ”kesme ibik çorbası” ve ”eli böğründesi”, Balıkesir’in ”mafiş tatlısı”, Artvin’in ”püşürük çorbası”, Bartın’ın ”pumpum çorbası”, Malatya’nın ”kurşun geçmez köftesi”, Kırklareli’nin ‘’sulu kaçamak” ve ”kuru kaçamakı”, Isparta’nın ”kuyruğu sulusu” ve ”derdimi alanı”, ilginç isimli yiyecekler arasında yer alıyor.
Sakala çarpan çorba, yeşil mercimek ve tel şehriye ile yapılıyor. Kedi batmaz ise suda haşlanmış ceviz büyüklüğünde yuvarlak hamurların üzerine şekerli su ve tereyağı dökülerek yenen bir tatlı… Kesme ibik çorbası da küçük küçük kesilmiş hamur ve yoğurtla yapılıyor.
EN ZENGİN MUTFAK: GAZİANTEP
Çeşit açısından Türkiye’nin en zengin mutfağına sahip ili Gaziantep… Gaziantep mutfağı tam 291 çeşit yemek, tatlı ve içecekten oluşuyor.
Malhıtalı (mercimekli) köfte, yoğurtlu ufak köfte, yağlı köfte, iç katması (kısır), tene katması, haveydi köftesi, omaç, sini köftesi, süzek yapması, cağırtlak kebabı, ayva kebabı, elma kebabı, lebeniye, öz çorbası, maş çorbası, şirinli çorba, beyran, topaç, Köse Sefer kabağı dolması, loğlazlı aş, çiğdem aşı, ekşili daraklık tavası, beyran, şiveydiz, acur oturtması, kakırdak böreği, loğlaz piyazı, yarpuz piyazı, at elması turşusu, çelem turşusu Gaziantep’in ünlü yemeklerinden bazıları…
İkinci sırada Elazığ geliyor. Elazığ mutfağı tam 154 çeşit yemek, tatlı ve içecekten oluşuyor. Fasulye çorbası, lobik çorbası, anamaşı, kelecoş, taraklık, kındık köfte, küncülü köfte, muhaşerli köfte, işkene, sapan dolması, kibe dolması, çaypalası, pirpirim boranı, tavşan üfelemesi, kırmanlı pilav, simit pilav, nohut ekmeği, fodula, zarafat, patila, heside, dolanger, hürriyet kadayıfı, orcik, pilit ve gah, Elazığ’ın ünlü yemekleri arasında yer alıyor.
93 çeşit yiyecekle Ankara da zengin bir mutfağa sahip. Ankara’nın ünü il sınırları dışına taşan Ankara Tavası’nın dışında alabörtme, calla, bici, ilişkik, sızgıç, siyel, pıtpıt pilavı, tohma, altüst böreği, entekke böreği, hamman, papaç, yalkı, carcıran, köremez, tamtak tiridi, öllüğün körü, bırtlak, bezdirme, gizleme, kartalaç ve saçkıran gibi ilginç yöresel yemekleri de bulunuyor.
BÖLGELER İÇİNDE İÇ ANADOLU BİR NUMARA
Bölgeler arasında İç Anadolu, 455 çeşit yiyecek ve içecek çeşidiyle ilk sırada yer alıyor. Bu bölgeyi 425 çeşit ile Doğu Anadolu, 398 çeşit ile Güneydoğu Anadolu ve 397 çeşit ile Karadeniz Bölgesi izliyor. Akdeniz ve Marmara Bölgesi 184 çeşit, Ege Bölgesi 162 çeşit yiyecek ve içeceğe sahip.
PAYLAŞILAMAYAN TATLAR
Türkiye’nin lezzet haritasında, pek çok ilin sahip çıktığı çok sayıda yiyecek de bulunuyor. Paylaşılamayan yiyeceklerin başında çiğ köfte ve künefe geliyor. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’ya özgü olup bütün Türkiye’nin tanıdığı bir yiyecek olan ”çiğ köfteye”, Şanlıurfa, Adıyaman, Batman, Mardin ve Osmaniye, ”künefeye” ise Hatay ve Elazığ sahip çıkıyor. Mantı da pek çok ilin mutfağında yer almakla birlikte en ünlüsü Kayseri mantısı…
Aşurelik buğday, nohut ve lola kemiğinin su ve tuz ilave edildikten sonra çömlekte ve odun ateşiyle ısıtılmış fırında pişirilmesiyle yapılan keşkek ya da helise de çok sayıda ilimizin mutfağında yer alıyor. Afyonkarahisar, Amasya, Ankara, Balıkesir, Bilecik, Bitlis, Bursa, Çankırı, Çorum, Denizli, Elazığ, Mardin, Muğla, Ordu, Samsun ve Tunceli keşkekin özel yemek sayıldığı iller arasında bulunuyor.
Lor peyniri, irmik, un, şeker ve margarinle yapılan bir tatlı olan ”höşmerim” ise Aksaray, Amasya, Ankara, Balıkesir, Bolu, Manisa ve Uşak’ın ortak lezzeti…
Daha çok İç Anadolu’da bilinen madımak da Amasya, Çorum ve Yozgat’ın yöresel mutfağı içinde önemli bir yere sahip.
İL İL DAMAK LEZZETİ
Kebabıyla ve şalgam suyuyla ünlü günel ilimiz Adana’da yüzük çorbası, süllüm ve karakuş tatlısı da yöre mutfağının vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Adıyaman’ın ise ”basalla”, ”yapıştırma” ve ”hıtap”ı ünlü…
En ünlü yiyeceği kaymaklı ekmek kadayıfı olan Afyonkarahisar’ın en ilginç yemeği ise sakala çarpan çorba… Zürbiye, sırtsırta, ağzı açık, pırasa musakka, ocak bükmesi, cızdırma, övme, hamursuz, cimcik, palize ve cücü kadayıf da Afyonkarahisar’ın özel yemekleri arasında bulunuyor. Pek çok ilin mutfağında yer alan ”karnıyarık”a Afyonkarahisar’da ”yanıyarma” deniyor.
Doğu illerimizden Ağrı’nın yöresel yemekleri ise abdigör köftesi, gösteberg et, selekeli (saç kavurma), haşıl, hengel, erdek, hasude, halise ve murtuğa. Aksaray’ın soğanlama, bamya çorbası ve çiğlemesi meşhur…
Amasya denince akla elma geliyor. 56 çeşit yemekle Türkiye’nin en zengin mutfakları arasında ilk sıralarda gelen Amasya’da çatal çorbası, helle çorbası, kesme ibik çorbası, göbek dolması, patlıcan pehli, pastırma gağallemesi, dene hasudası, ayva gallesi, gelin parmağı, gömlek kadayıfı, peluza, unutma beni, vişneli ekmek, eli böğründe, hengel, yakasal böreği, kaypak ve yanuç da hemen her evde sık sık pişirilen yemekler arasında…
ATO BAŞKANI AYGÜN
ATO Başkanı Sinan Aygün yaptığı açıklamada, yemek konusunun sadece biyolojik bir ihtiyaç, karın doyurmak için yapılan bir eylem değil sosyal, kültürel ve ekonomik bir olay olduğunu belirterek, ”Bölgesel kalkınma için yerel ekonomik fırsatlar iyi değerlendirilmeli. Lezzet ve tatlarda ekonomik bir fırsat. Maraş dondurmasının, kırmızı biberin ihracatı her ile, ürüne örnek olmalı” dedi.
Yoğurt, pastırma, bulgur ve tarhana gibi yiyeceklerin Türk buluşu olduğunu hatırlatan Aygün, Türkiye’nin, sağlıksız, damak tadımızla bağdaşmayan fast food kültürüne esir olmaması gerektiğini ifade etti.
Aygün, Türkiye’nin tanıtımında yemek kültürünün de ayrı bir yer teşkil etmesi gerektiğine dikkati çekti.
Ankara Patent Bürosu Genel Müdürü Kaan Dericioğlu da yaptığı açıklamada, coğrafi işaret (menşe adı veya mahreç işareti) tescili için bir zorunluluk olmadığını söyledi.
Dericioğlu şöyle dedi:
”Yapılan işlem yalnız bu adla başkalarının haksız yere ürün işaretlemelerini önlemek amaçlıdır. Belirtilen yörede üretim yapmayanlar bu işareti kullanamaz. Örneğin Türkiye’de üretildiği zaman Türk Kahvesi, Türk Baklavası, Türk Lokumu birer coğrafi işaret ya da menşe adı olarak işaretlenebilir ve pazarlanabilir.
Bu işaretleyiş biçimi, Yunan Baklavası, Yunan Kahvesi, Güney Kıbrıs Lokumu olarak başka ülkelerdeki uygulamalara engel olamaz. Rumların ya da Yunanlılar, Türk Lokumu, Türk baklavası, Türk Çiğ Köftesi demediği sürece sorun yoktur. Bu ürünleri dünyada kimse tanımaz ve herkes Türk ürünü olarak bilir.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder