COĞRAFİ BÖLGELERİ OLUŞTURAN FAKTÖRLER

COĞRAFİ BÖLGELERİ OLUŞTURAN FAKTÖRLER
Coğrafi bölgelerin sınırlarının belirlenmesinde bazı özellikler dikkate alınır. Bu özellikler şunlardır:
1. Doğal Özellikler
Herhangi bir yerin doğal özelliklerinin başında coğrafi konum gelir. Coğrafi bölgelerin oluşturulmasında daha çok özel konum özellikleri dikkate alınır. Örneğin İç Anadolu Bölgesi’nin dağlarla çevrili olması nedeniyle deniz etkisine kapalı olması, Karadeniz Bölgesi’nin Karadeniz’e komşu olması, Doğu Anadolu Bölgesi’nin yüksek olması gibi coğrafi özellikler dikkate alınır.
Coğrafi bölgelerin belirlenmesinde dikkate alınan en önemli faktörlerden biri de yeryüzü şekilleridir. Herhangi bir yerin dağ, vadi, plato veya ova olması insanların ekonomik faaliyetlerini, yerleşim şekillerini etkiler. Yeryüzü şekillerinin yükseltisi, eğimi, uzantısı ve dağılışları gibi özelliklerin de ayrı ayrı etkileri vardır. Örneğin İç Anadolu Bölgesi, orta yükseklikteki plato ve ovalardan oluşur. Bölge sınırları kabaca ova ve platoları çevreleyen dağ sınırlarının bölgeye bakan eteklerinden geçmektedir.
Coğrafi bölgelerin oluşmasında etkili olan diğer bir doğal özellik iklimdir. İklim, bölgenin bitki örtüsü, toprak özellikleri, akarsuları, gölleri ve yeryüzü şekillerinin oluşumu üzerinde doğrudan etkilidir.
Örneğin Akdeniz Bölgesi’nde Akdeniz ikliminin etkili olduğu alanlar bölge sınırlarının tespit edilmesinde dikkate alınmıştır.
2. Beşeri ve Ekonomik Özellikler
Nüfus, yerleşme, tarım, sanayi, ulaşım ve ticaret bölgelerin sınırlarının belirlenmesinde etkili olan beşeri ve ekonomik faktörlerdir. Nüfusun dağılışı, yoğunluğu ve miktarı, ekonomik faaliyetlerin çeşitliliği ve dağılışı bölgelerin fiziki özelliklerinden etkilenir. Örneğin İç Anadolu Bölgesi’ndeki iklim özellikleri tahıl tarımına uygundur. Karadeniz Bölgesi’nde nüfus kıyı şeridinde toplanmıştır ve daha çok dağınık yerleşmeler görülür.
6 – 21 Haziran 1941 tarihinde yapılan Birinci Türk Coğrafya Kongresi’nde Türkiye yedi coğrafi bölgeye, yirmi bir bölüme ayrılmıştır. Bu bölgelere; Karadeniz, Marmara, Ege, Akdeniz, Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu ve İç Anadolu bölgeleri adı verilmiştir.
Alan bakımından en büyük olan bölgemiz Doğu Anadolu, en küçük olan bölgemiz Güneydoğu Anadolu’dur. Nüfusun ve nüfus yoğunluğunun en çok olduğu bölge Marmara iken, nüfusun ve nüfus yoğunluğunun en az olduğu bölge Doğu Anadolu’dur.