Tsunami nedir

Tsunami nedir


Japonca’daki ‘tsu’ (liman) ve ‘nami’ (dalga) kelimelerinin birleştirilmesiyle kullanılan tsunami, ”deprem gibi sismik faaliyetler sonucu denizdeki su kütlesinin dikey olarak hareketlenmesiyle oluşan ve olağandan çok daha fazla hıza sahip dalga” olarak tanımlanıyor.

Saatteki hızı 800-1000 kilometreye kadar da çıkabilen tsunami dalgaları, okyanus açıkları için olağan kabul edilen, ancak kıyılarda rastlanmayacak yükseklik olan 10 metreye veya daha yüksek seviyeye ulaşabiliyor.

Kıyıya ulaşan normal dalgalar sadece su yüzeyinin basit hareketinden oluşurken, tsunamide yüzeyden dibe kadar tüm su kütlesi hareket ediyor. Denizdeki veya okyanustaki akıntıları geçici olarak artırıp azaltması dışında tsunami ile deniz dalgası arasında herhangi bir bağlantı bulunmuyor.

Büyük çaplı tsunamilerin 10 yılda bir gerçekleştiği görülürken, şimdiye kadar kaydedilen tsunamilerin yaklaşık yüzde 59′u Büyük Okyanus’ta (Pasifik), yüzde 25′i Akdeniz’de, yüzde 12′i Atlas Okyanusu’nda ve yüzde 4′ü Hint Okyanusu’nda meydana geldi.

Bugüne kadar en fazla can kaybına neden olan tsunami ise 2004 yılında görüldü. Hint Okyanusu’nda meydana gelen 9,15 büyüklüğündeki depremden sonra ortaya çıkan tsunami, Endonezya, Sri Lanka, Tayland, Malezya ve hatta Somali kıyılarına kadar olan bölge ülkelerinde yaklaşık 230 bin kişinin ölümüne yol açtı.