7 Ocak 2014 Salı

Metal, ametal, yarımetal ve soygazların kullanım alanları nelerdir?

Elementlerin Sınıflandırılması
Elementler, metaller, ametaller, yarı metaller ve soy gazlar olmak üzere sınıflara ayrılır.

Metallerin Genel Özellikleri
Periyodik çizelgenin sol tarafında bulunurlar.
Parlak ve serttirler.
Şekil verilebilirler, tel veya levha hâline gelebilirler.
Oda sıcaklığında katı hâlde bulunurlar. Civa (Hg) hariç.
Elektriği ve ısıyı iyi iletirler.
Bileşik oluştururken elektron verirler. Elektron verince (+) pozitif yüklü olurlar.
Kendi aralarında bileşik oluşturmazlar.


Ametallerin Genel Özellikleri

Periyodik çizelgenin sağ tarafında bulunurlar.
Mat görünüşlüdürler.
Vurulunca kırılabilirler, şekil verilemezler.
Grafit hariç elektrik ve ısıyı iyi iletmezler.
Oda sıcaklığında brom sıvı, karbon, kükürt ve bor katı, diğerleri gaz hâldedir.
Metallerle yaptıkları bileşiklerde (–) negatif yüklüdürler.
Kendi aralarında bileşik oluşturabilirler.

Yarı Metaller

Periyodik çizelgede metallerle ametalleri ayıran zig-zag çizginin sağ ve solunda bulunurlar.
Bazen metal, bazen ametal özellik gösterirler.
Bor, silisyum, germanyum, arsenik, antimon, tellür, polonyum ve astatin yarı metallerdir.

Soy Gazlar
Kararlı yapıya sahiptirler. Elektron alma ve verme eğilimleri yoktur.
Başka maddelerle reaksiyona girmezler.
Oda sıcaklığında gaz hâlde bulunurlar.
Periyodik çizelgenin en sağında bulunurlar.
Periyodik tablonun ortasında yer alan B Grubu elementlerine geçiş elementleri denir. Bunların içinde ağır metaller bulunur. 
Element kütlelerinin akb cinsinden gösterilmesi:
Periyodik tabloda elementlerin kütleleri yazılırken izotopları da göz önünde bulundurulur. Bir elementin kütlesi, izotop kütleleri göz önüne alınarak hesaplanır.

Ametallerin Kullanım Alanları

Genellikle ısı ve elektriği iyi iletmezler.Bir kristale elektrik akımı verdiğimizde elektronların, kristaldeki bağ türüne bağlı hareket kazanmaları ile ya iletkenlik oluşur ya da Elektronlar elektrik akımı altında hiç hareket edemezler,o zaman da kristallerde yalıtkanlık özelliği meydana gelir.
Ametal elementlerden birkaçı hem yerkabuğunun büyük bir bölümünü oluşturur, hem de Canlıların var olabilmesi ve gelişmesi için yaşamsal önem taşır.


Ametallerin günlük hayatta kullanım alanları

  • Kirlerin çözünmesinde,
  • Yüzme havuzunun bakterilerden arındırılmasında,
  • Tuvalet temizliğinde,
  • Hidroklorik asit yapımında,
  • Antiseptik ve dezenfektan olarak kullanılan ilaçların yapılmasında,
  • İçme sularının bakterilerden arındırılmasında,
  • Yabani otların temizlenmesinde

  • Soygazların kullanım alanı

    Kullanım Alanı

    • Sıvı roket yakıtı sıkıştırmada,
    • En düşük erime ve kaynama noktasına sahip olduğunda bazı uygulamalarda,
    • Zeplin ve balon gibi hava taşıtlarını şişirmede,
    • Nükleer reaktörlerin soğutulmasında,
    • Germanyum ve silisyum kristallerinin yapımında,
    • Titanyum ve zirkonyum eldesinde,
    • Makro ölçüde bile atomik özellik gösterdiğinde kuantum sıvısı olarak adlandırılan sıvı helyum manyetik rezonas görüntülemede (MRI) ve kanser teşhisi için MRE de
    • Gaz kromotografisi cihazında inert taşıyıcı gaz olarak,
    • Yarı iletken metalleri koruyucu gaz olarak kullanılmaktadır.
Yarı metallerin kullanım alanları



Silisyum kullanım alanı

Silisyumun elektrik sanayiinde önemi büyüktür. Saf silisyum, bor, galyum, fosfor ve arsenik ile doyurularak transistör, diyot ve diğer yarı iletkenlerin imalinde kullanılır. ****lurjide indirgeyici, çelik, pirinç ve bronz üretiminde alaşım elemanı olarak istifade edilir. %(yüzde)15 silisyum ihtiva eden çelik alaşımı , aside dayanıklı kapların imalinde kullanılır. Endüstriyel öneme sahip silikonlar ; silisyum, oksijen, karbon ve hidrojenden sentetik olarak üretilen organosilisyum oksitlerdir. Yüksek sıcaklıklara dayanıklı ve inert olduklarından yağlayıcılarda, hidrolik sıvılarında, su geçirmeyen malzemede, vernik ve emayelerde kullanılırlar.


Arsenik Kullanım alanları

Element halinde arseniğin kullanım alanı oldukça kısıtlıdır. Daha çok tüfek saçmalarına yuvarlak biçim vermek için kurşuna element halinde arsenik katılır. Ayrıca tunç kaplamacılığında, fişekçilikte ve bazı alaşımların yüksek sıcaklıklara direncini artırmakta arsenikten yararlanılır. As-72, As-74 ve As-76gibi radyoaktif izotopları ise tıpta tanı yöntemlerinde kullanılır.


Antimon Kullanım alanları

kullanım alanları piller, sürtünmeyi engelleyici sistemler, mermiler, elektrik tesisatları, vs. dir.


Germanyumun Kullanım alanları

Germanyum ile transistorlu Aletler yaygın kullanma alanı bulmuştur. Diyotlarda kullanılır. Transistör ve diyotlar, basit ve uzun ömürlü aletler olup, düşük güç kullanırlar ve az ısı yayarlar. Isıtılacak bir flaman olmadığı için, hemen devreye girerler. Germanyum 1960’ların sonuna doğru gayeye en uygun ve ucuz olduğu için Radyo ve diğer ses iletim cihazlarında, yüksek voltaj ve yüksek güç kapasitesine sahip olduğundan da Televizyon ve bilgisayarlarda kullanılmaya başlanılmıştır.

Tellür Kullanım alanları

Seramik sanayinde, metal ürünlerin üretiminde, cam ürünlerin boyanmasında, bateri zillerinde, pil kaplama koruyucularında, elektrik dirençlerinde ve termoelektrik aletlerde de tellür kullanılır.


Polonyum Kullanım Alanları 

Berilyum ile olan alaşımları nötron kaynağı olarak,
Tekstil fabrikasında statik yüklenmeyi engellemek amacı ile,
Uzay uydularında termoelektrik güç olarak kullanılır.

Hiç yorum yok: