29 Aralık 2013 Pazar

Endülüs emevi döneminde yetişmiş bilim adamları kimlerdir?

 BİLİM
İslam Dünyasında bilimsel alanda ilk gelişmeler Emevilerle birlikte başladı. Bu dönemde İran, Hint, Süryani, Yunan dillerinden birçok eser Arapça'ya tercüme edildi. Tercüme faaliyetleri Abbasiler döneminde da ha yoğunlaştı. Tercüme faaliyetleri sonucunda eski medeniyetlere ait önemli bilgiler İslam Dünyasına giriyor ve Müslüman bilginler bu bilgilere kendi bilgilerini de katarak yeni ve daha gelişmiş bir bilim ortaya çıkarıyorlardı. İslam Dünyasından bilimsel faaliyet konusunda Endülüs Emevileri bir hayli öne çıkmışlar ve başı çekmişlerdir. Başta Bağdat ve Kurtuba şehirleri olmak üzere İslam Dünyasının birçok yerinde kütüphaneler ve medreseler ( üniversite) açılmıştı. 8. Yüzyıl ile 12. yüzyıllar arasında dünyada bilimsel faaliyet alanında İslam dünyası bir numara olma özelliği taşımıştır. Avrupalılar kendi medeniyetlerini Müslümanlardan öğrendikleri sayesinde kurmuşlardır. Avrupa da meydana gelen rönesans ve reform hareketlerinde İslam medeniyetinin büyük bir katkısı vardır.

Türklerde İslam medeniyetinin gelişimine büyük katkılarda bulunmuşlardır.
İslam kültür ve medeniyetinde bilimler iki genel gruba ayrılmıştı. Bunlar:
1.İslami Bilimler
a. Tefsir:Kuran ayetlerini açıklayan ve yorumlayan bilim dalıdır. Kuran'ı açıklayan kişilere de (Müfessir) denir. Tefsir alanında ortaya konan başlıca önemli bilim adamları şunlar 1.Taberi 2. Zemahşeri 3.İbn'ül Arabi 4. Fahruddin Razi 5. İbn-i Kesir
b. Kıraat: Kuran-ı Kerim'in doğru okunması öğreten ve açıklayan bilim dalıdır.
c. Fıkıh: İslam Hukukuna denir. İslam hukuk bilginlerine de ( fakih ) denir. Fakihlerin verdikleri kararlara da (Fetva) denir. Mahkemelerde görülen davalar, devlet işleri hep fetvalara göre uygulanırdı. Fıkıh alanında önemli çalışmalar yapan başlıca önemli fakihler şunlardır:
1.Ebu Hanife 2.İmam Malik 3.İmam Şafii 4. İbn-i Hanbel
d. Kelam: İman ve inanç esaslarını delileri ile birlikte açıklayan bilim dalıdır. Kelam konusunda en önemli isimler İmam El Gazali ve İbnül Arabi 'dir.
e. Hadis: Peygamberimizin sözlerini, kaynakları ile beraber ortaya sunan bilim dalıdır. Hadis bilimi peygamberimize ait sözleri kaynaklarına inerek araştırır,toplar, yanlış ve doğruları birbirinden ayırmak için çalışır. Hadis Müslümanların Kuran-ı Kerim'den sonra başvurdukları ikinci önemli kaynaktır. Hadis bilimi konusunda çalışmalar yapan başlıca bilginler şunlardır.
1.İmam Buhari 2.İmam Tirmizi 3. İmam Müslim 4.Malik bin Enes
f. Siyer: Hz. Muhammed'in hayatını inceler.
g. Megazi: Hz. Muhammed'in savaşlarını inceleyen İslami Bilim dalıdır.
2.Akli ( pozitif ) Bilimler
Tıp, matematik, astronomi, kimya, felsefe, tarih, coğrafya gibi bilim dallarına denir. Müslümanlar özellikle halife Harun Reşid ve Memun döneminde tercüme faaliyetleri sayesinde birçok bilgiyi öğrenmişler ve bu bilgileri geliştirmişlerdi. Bu dönemde İslam Dünyası Bilim alanında oldukça ileri gitmiş ve her alanda birçok bilim adamı yetişmiştir. Akli bilimlerde yetişen başlıca önemli bilim adamları şunlardır:

1.Tıp: Abbasilerde Harun Reşit Döneminde Bağdat' ta yaptırılan Hastahane Halk Sağlığı konusunda çalışma yapan ilk hastane olarak kabul edilmektedir. Önemli temsilcileri : Huneyn Bin İshak, Razi, İbn-i Sina'dır. * İbn-i Sina'nın '' El-Kanun fi't- Tıp'' adlı kitabı Avrupa'da uzun yıllar ders kitabı olarak okutulmuştur.
2.Matematik: Hint biliminin etkisiyle gelişmiştir. Önemli Temsilcileri, Harezmi, Abdülhamit İbn-i Türk ( Cebir ve Geometriyi geliştirip, Trigonometriyi bulmuşlardır), Sabit Bin Kurra, Tusi, Battani, Ali Kuşçu, İbn-i Cemşid'tir.
3.Kimya: Önemli Temsilcileri : Cabir Bin Hayyan ( Kimya biliminin öncüsü kabul edilir. ) , Razi ( Kimya dalında 28 eser yazmıştır.) , Biruni, El-Maksidi, İbn-i Sina' dır.
4.Felsefe : Yunan Felsefesi'nin incelenmesiyle başlamış, kendini geliştirmiştir. Önemli temsilcileri, Kindi, İbn-i Rüşt, Farabi, İbn-i Sina 'dır.
5.Astronomi : Hint biliminin etkisiyle başlamıştır. İlk gözlem evi 9. yy.da kurulmuştur. Önemli temsilcileri , Usturlabi, Biruni, Ömer Hayyam, El- Battani, Ali Kuşçu, İbn-i Yusuf' tur..
6.Tarih : Hz. Muhammed'in yaşamı ve savaşlarının incelenmesiyle başlamıştır. Önemli temsilcileri , Taberi, Mesudi, İbn-i Haldun'dur
7.Coğrafya : Önemli temsilcileri, Mesudi, İbn-i Batuta, İdrisi, İbn-i Havkal, Harezmi'dir.


Hiç yorum yok: