Birleşik kelime nasıl yapılır, örnekler verir misiniz?

 BİRLEŞİK SÖZCÜK

İki veya daha fazla sözcüğün birleşerek yeni bir anlam kazandığı sözcüktür. Birleşik sözcük oluşumları yönünden farklılıklar

gösterir.



1- Anlam Yönünden:

a) Sözcüklerden birinin anlamının yitirilmesiyle oluşan birleşik sözcükler :

kara + ciğer

ateş + böceği

dülger + balığı

düş-e - yazdım



b) Her iki sözcüğün anlamının yitirilmesiyle oluşan birleşik sözcükler:

kaba + kulak

su + çiçeği

kadın + budu

deve + tabanı





2- Tür Yönünden

c) Aynı türden sözcüklerin birleşmesiyle oluşan birleşik sözcükler:

kadın + budu (isim+ isim)

Çanak + kale (isim +isim)

Vezir + köprü(isim + isim)

dedi + kodu (eylem + eylem)



d) Aynı türden olmayan sözcüklerin birleşmesiyle oluşan birleşik sözcükler:

bastı + bacak (eylem+ isim)

sivri + sinek (sıfat +isim)

sarı + kanat (sıfat +isim)

al + bastı (isim + eylem)



e) Tür değişimiyle oluşanlar birleşik sözcükler :

bu + gün (zarf) (sıfat +isim )

biçer + döver (isim) (eylem +eylem)



3- Tamlama Görünümünde olanlar

a) İsim tamlaması görünümünde olanlar:

horozibiği

kadınbudu

kuzukulağı

devetabanı



b) Sıfat tamlaması görünümünde olanlar:

kabakulak

sarıkanat

cingöz

Eskişehir

4- Ses Değişimi Yoluyla Oluşanlar

a) Ses eklemesi yoluyla oluşanlar:

hissetmek [ his-(s)- etmek ]

affetmek [ af-(f)- etmek ]

hakketmek [ hak-(k)- etmek ]



b) Ses düşmesi yoluyla oluşanlar:

hapsetmek [ hap(i)s+etmek ]

kaynana [ kay(ı)n+ana ]

pazartesi [ pazar+(er)tesi ]