Atatürk'ün ekonomi, hukuk, eğitim ve toplumsal alanda yaptığı yenilikler nelerdir

ATATÜRK'ÜN ekonomi, hukuk, eğitim ve toplumsal alanda yaptığı yenilikler nelerdir

Cumhuriyet döneminde; Hukuk alanında Eğitim alanında Sosyal alanda Ekonomi alanında inkılaplar yapıldı.


Siyasi alanda ise,
+ Saltanatın kaldırılması 1 Kasım 1922
+ Ankara'nın başkent olması 13 Ekim 1923
+ Cumhuriyetin ilanı 29 Ekim1923
+ Halifeliğin kaldırılması 3 Mart1924
+ Çok partili hayata geçiş denemeleri yapılmıştır.



A) Hukuk Alanında Yapılan İnkılapların Sebepleri
Ø Osmanlı Devleti'nde hukuk birliğinin olmaması
Ø Kadın-erkek eşitliğinin olmaması
Ø Çağın ihtiyaçlarını karşılayacak yeni bir hukuk sitemine ihti­yaç duyulması
Ø Devlete laik bir karakter kazandırma düşüncesi

TEŞKİLAT-I ESASİYE'NİN KABULÜ 20 OCAK 1921

Ø 23 Maddedir.
Ø Kısa olmasının nedeni o zamanın olağanüstü şartları ve acil ihtiyaçları karşılamak için hazırlanmış olması.
Ø Güçler birliği ilkesi hakimdir.
Ø TBMM yasama ve yürütme yetkisine sahiptir
Ø Meclis Hükümeti sistemi vardır.
Ø TBMM'nin üstünde güç yoktur.
Ø Amasya Genelgesi ile gelişen milli hakimiyet ruhuna resmi bir kimlik verilmiştir.
Ø Bu Anayasaya devletin yönetim şekli (cumhuriyet)29 Ekim 1923'de eklenmiştir.

1924 ANAYASASI'NIN KABULÜ 20 NİSAN 1924

Ø Gerçek hayatın ihtiyaçlarına cevap veren bir anayasadır.
Ø Egemenlik kayıtsız şartsız millete verilmiştir.
Ø Vatandaşın haklarının korunması için Danıştay kurulmuştur.
Ø 1928'de Anayasadan "devletin dini İslam’dır" ibaresi çıkarılmıştır.
Ø Kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmiştir.
Ø 1937'de Atatürk ilkeleri anayasaya girmiştir.
Ø Günün şartlarına göre en çok değişikliğe uğrayan Anayasa­dır
Ø 1960'a kadar yürürlükte kalmıştır.
- İsviçre Medeni Kanunu'nun kabulü 17 Şubat 1926
- İsviçre Borçlar Kanunu'nun kabulü 8 Mayıs 1928
- Alman Ticaret Kanunu'nun kabulü 10 Mayıs 1928

LAİKLİĞE GEÇİŞ AŞAMALARI

1. Saltanatın Kaldırılması 1 Kasım 1922
İlk aşamadır.
2. Halifeliğin Kaldırılması 3 Mart 1924
En önemli aşamadır.
3. Şer'iye ve Evkaf Vekaleti'nin kaldırılması 3 Mart 1924
4. 3 Mart 1924 Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun Kabulü
5. Tekke-Zaviye ve Türbelerin Kapatılması 30 Kasım 1925
6. Medeni Kanun'un Kabulü 17 Şubat 1926
7. Devletin Dini İslam'dır" Maddesinin Anayasa'dan çıkarılması 10 Nisan 1928
8. Laikliğin Anayasa'ya girmesi 5 Şubat 1937


İsviçre Medeni Kanunu'nun Kabul Edilmesinin Sebepleri
+ Çağın ihtiyaçlarına uygun akılcı çözümler getirmesi
+ Avrupa'da yapılan kanunların en yenisi olması
+ Aile hukukunda kadın-erkek eşitliğine yer verilmesi


Medeni Kanunu'nun Kabul Edilmesinin Sonuçları
+ Kadın - erkek eşitliği sağlandı.
+ Yeni Türk devletinin yapısına uygun bir hukuk sistemi getirildi.
+ Ülkede hukuk birliği sağlandı.
+ Patrikhanenin dini konuların dışındaki yetkileri kaldırıldı.
+ Azınlıklar Lozan'da tanınan kendi kanunlarıyla yönetilme hakkından vazgeçerek Türk kanunlarına tabi oldular.

B) Eğitim Alanında Yapılan İnkılaplar

Ø Medreselerin kapatılması ve Tevhid-i Tedrisat Kanunu (3 Mart 1924)
ü Eğitimde birlik sağlandı.
Ø Latin harflerinin kabulü (1 Kasım 1928)
ü Öğrenim kolaylaştı.
Ø Millet mekteplerinin açılması (1 Ocak 1929)
Ø Türk Tarih Kurumu'nun kurulması (15 Nisan 1931)
ü Milliyetçilik ilkesi ile ilgilidir.
Ø Türk Dil Kurumu'nun kurulması (12 Temmuz 1932)
ü Milliyetçilik ilkesi ile ilgilidir.
Ø Üniversite reformunun yapılması (1933)

C) Sosyal Alanda Yapılan inkılaplar

Şapka ve Kılık - Kıyafet (25 Kasım 1925)Kanunu'nun Kabulü
ü Giyim-kuşamda çağdaşlaşma sağlandı.
Tekke-Zaviye ve Türbelerin (30 Kasım 1925)kapatılması
ü Miladi Takvimin kabulü (26 Aralık 1925)ve uygulanmaya başlaması (1 Ocak 1926)
Uluslararası ölçü ve tartının kabulü (1 Nisan 1931)
ü Uluslararası ticari ilişkilerde kolaylık sağlandı.
Soyadı Kanunu'nun kabulü (21 Haziran 1934)
ü Kişilerin toplum hayatında kolayca tanınmaları sağlandı.
Hafta tatilinin Cuma gününden Pazar gününe alınması (1935)
ü Uluslararası ilişkilerde düzen sağlandı.


Kadın Haklarındaki Gelişmeler
ü Medeni Kanun'un kabulü (17 Şubat 1926)
ü Belediye seçimlerine katılma hakkı verilmesi (3 Nisan 1930) -> İlk siyasi haktır.
ü Muhtar olma hakkının verilmesi (26 Ekim 1933)
ü Milletvekili seçme- seçilme hakkının verilmesi (5 Aralık 1934)


D) Ekonomi Alanındaki İnkılaplar
ü İzmir I. İktisat Kongresi ve Misak-ı İktisadi’nin kabulü 17 Şu­bat 1923)
ü Özel girişimlerin desteklenmesi
ü Sanayiyi teşvik edecek kanunların çıkarılması
ü Yurtta hammaddesi olan sanayi kollarının geliştirilmesi
ü İlk özel bankanın (İş bankası) kurulması (1924)
ü Aşar (öşür) vergisinin kaldırılması (17 Şubat 1925) –
v Köylü rahatladı.
ü Kabotaj Kanunu'nun kabulü (1 Temmuz 1926)
v Denizlerimizde ve limanlarımızda ticaret yapma hakkının alınması
ü Teşvik-i Sanayi Kanunu'nun kabulü(28 Mayıs 1927)
ü Beş yıllık kalkınma planının hazırlanması (1934) -
ü Devletçi ekonomik bir politika izlenmiştir.
ü Etibank ve Maden Tetkik Arama (1935) Enstitüsü'nün kurulması