5 Ekim 2013 Cumartesi

ORTAÇAĞ AVRUPASI SOSYAL BİLGİLER DERSİ KONU ANLATIMLARI

ORTAÇAĞ AVRUPASI


SOSYAL YAPI
-Kavimler göçüyle İlkçağın yerini ortaçağ , köleci düzenin yerini feodalite aldı.

-Feodal Beylikler, Avrupa'nın siyasi, sosyal ve ekonomik yapısını da etkiledi.

-Feodalitede toprak sahiplerine ve himayeyi kabul edenlere SENYÖR - SÜZEREN,

-Himaye altına giren küçük toprak sahiplerine VASSAL, toprağı işleyen köylülere de SERF denir.

-Senyörler, serfler üzerinde mutlak haklara sahiptiler. Serfler toprakla beraber alınır-satılırlardı.

-Feodalitede, Soylular, Rahipler, Burjuvalar ve köylüler olmak üzere 4 sosyal sınıf vardı.

-Soylular: Doğuştan gelen bir haktı. Kendi aralarında şöyle sıralanırlardı: Kral, Dük, Kont, Baron, Vikont, Şövalye. Soylular devlet işleri ve askerlikle uğraşırlardı.

-Rahipler: Vergi vermezler. Kiliselerde dua ve din işleri ile uğraşırlardı. Aforoz, enterdi ve krallara taç giydirme yetkisi vardı. Bu yetki din adamlarını senyörler gibi mutlak gücün sahibi yapmıştı.

-Burjuvalar (Şehirliler): Şatoların etrafında otururlardı. Sanat ve ticaret sayesinde zengin oldular. Vergi verirlerdi.

-Köylüler: Serbest ve köle (serf) köylüler olmak üzere ikiye ayrılırdı. Serflerin hiçbir hakkı yoktu ve torakla birlikte alınır-satılırlardı.



HRISTİYANLIK
- Hrıstıyanlık, Milano Fermanı (313) ile serbest bırakıldı. 330 yılında Romanın resmi dini oldu. Kavimler göçüyle Avrupa'da Hakim din haline geldi. Kilise gibi örgütlü bir kurum sayesinde hızla yayıldı.

- Düşünce alanında Kilisenin koymuş olduğu kurallar geçerliydi. Buna dogmatizm denir. Bilgiyi, inancı ve düşünceyi Kilisenin koymuş olduğu normlarla birleştirmeye bu ortaçağ düşüncesine SKOLASTİK düşünce denir. Bu düşüncede deney ve gözleme yer yoktur. Ortaçağ Avrupa'sında laiklik yoktu. Avrupa'da 6-12 yy arası Karanlık Çağ, 12. yy'dan sonrası ise Aydınlanma Çağıdır.

- Hrıstıyanlıkta ilk mezhep ayrılıkları 325 İznik Konsülü ile başlamıştır. Bu mezhepler ARİANİZM, NASTURİZM ve MONOFİZİZM'dir.

- 451 yılında Kadıköy Konsülü ile İstanbul Kilisesi Roma dan ayrıldı. Böylece Ortodoksluk mezhebi doğdu.

- Katolik Kilisesi dini ve dünyevi üstünlüğünü koruyabilmek için Ortodoks Kilisesinin ve Protestanlığın nüfuzunu kırmaya çalıştı. Bu yüzden çıkan savaşlara MEZHEP SAVAŞLARI denir.

- XVI. yy da Alman Kilisesinin Katoliklikten ayrılması sonucu Protestanlık mezhebi çıktı. Rus Kilisesi de İstanbul'dan ayrıldı.





SİYASİ YAPI
- Ortaçağ Avrupa'sında en önemli siyasi güç, Frank İmparatorluğuydu.
- Frank İmparatorluğunun temeli Merovenjler zamanında atıldı. (Bu hanedan zamanında İspanya müslümanları, Puvatya Savaşında (732) Franklara yenildiler. Daha sonra Karolenjler yönetime egemen oldular.
- Karolenjler yönetiminde kardeş kavgalarına Strazburg Yemini ile son verilmesine rağmen savaşlar yeniden başladı.
- Verdün Anlaşması (843) ile Frank İmp.luğu parçalandı ve bugünkü Fransa, Almanya ve İtalya devletlerinin temeli atıldı.
- Frank İmp.luğunun parçalandığı IX. yy da Normanlar kuzeyden gelerek Avrupa'yı istilaya başladılar.
- Normanlar, Feodalitenin İngiltere ve İtalya'ya geçmesine neden oldular. Arapların çekilmesiyle de İspanyaya geçti.

ORTAÇAĞDA---Avrupa'da:
Fransa'da--- Frank İmparatorluğu
Almanya'da ---Mukaddes Roma Germen İmparatorluğu
İstanbul'da--- Bizans İmparatorluğu en güçlü devletlerdi.
Mukaddes Roma-Germen İmparatorluğu ile Papa arasında tevcih (din adamlarını atama)kavgaları yaşandı.

İNGİLTERE
-Kavimler Göçüyle birlikte İngiltere'de yedi krallık kuruldu(Briton, İskoç, Galler (vs).
-Yurtsuz Jan, halkın baskısıyla 1215 yılında Magna Carta’yı (Büyük Şart) ilan etti.
-Buna göre halkın rızası olmadan vergi alınmayacak, özgürler haksız yere tutuklamayacak, hapis ve sürgün edemeyecekti.
-Bu belge Avrupa’da ilk demokrasi hareketi ve ilk Anayasa Kabul edilir.
-Bu fermandan sonra İngiltere’de Parlâmento açıldı (1295)
-Lordlar ve Avam Meclisi

Hiç yorum yok: