7.SINIFLAR REHBERLİK ETKİNLİKLERİ GÜNLÜK PLANLAR

 

    7. SINIF – 1.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	BENCE KURALLAR
Sınıf:	7.sınıf
Yeterlik Alanı:	Toplum ve Aile
Kazanım:	Toplumsal hayatı düzenleyen kuralların önemini ve gerekliliğini açıklar. (Kazanım Numarası -150-)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni, Küme
Araç-Gereç:	-
Kaynak:	Komisyon
Süreç: 1.      Öğrencilere toplumsal hayatı düzenleyen kuralların neler olduğu sorulur. 2.      İfade edilen kurallar aşağıdaki tablo düzeninde tahtaya yazılır. Kural Bu kural olmazsa ne olur? 3.      Daha sonra öğrenciler beşerli gruplara ayrılır. 4.      Seçtikleri kural/kuralların olmadığı bir durum hayal etmeleri ve bununla ilgili bir canlandırma yapmaları istenir. 5.      Aşağıdaki sorularla grup etkileşimi başlatılır. Ø      Çevrenizde kuralların ihlal edildiği durumlar oldu mu? Sonuçları neler oldu? Ø      Kurallara uymadığınız bir yaşantınız oldu mu? Sonuçları neler oldu? Ø      Bu kuralların olmadığı bir ülke de hayat nasıl olurdu? 6.      Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve paylaşımlar alınır. 7.      Toplumsal hayatı düzenleyen kuralların önemi ve gerekliliği vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

   

   

    7. SINIF – 2.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	ZARARLI ALIŞKANLIKLAR
Sınıf:	7.sınıf
Yeterlik Alanı:	Güvenli ve Sağlıklı Hayat
Kazanım:	Zararlı alışkanlıkların duygusal ve bedensel yönden insan hayatına etkilerini fark eder. (Kazanım Numarası -165-)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	“………………” öyküsü-
Kaynak:	Komisyon
Süreç: 1.      Öğrencilere zararlı alışkanlıklar ve bunların insan hayatı üzerindeki etkileri ile ilgili araştırma yapmaları istenir. 2.      Öğrencilere verilen hikâye okunur ve daha sonra aşağıdaki sorular yöneltilerek zararlı alışkanlıkların insan hayatına etkileri tartışılır. Ø      Cem sigaraya ne zaman ve neden başlamış? Ø      Sahip olduğu rahatsızlıkların sebebinin ne olduğunu düşünmüş? Ø      Sigara yüzünden damarlarının tıkandığını öğrendiğinde ne yapmış? Ø      Fiziksel ve duygusal olarak nasıl etkilenmiş? Ø      Sigara dışında bize zarar veren alışkanlıklar nelerdir? Ø      Bu alışkanlıkların hayatımıza etkileri nelerdir? 3.      Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve paylaşımlar alınır. 4.      Zararlı alışkanlıkların duygusal ve fiziksel yönden insan hayatına etkileri vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

…………………….

Cem 45 yaşında bir avukattır. 12 yaşında kendisini büyük gibi hissedebilmek için sigara içmeye başlamıştır. İlk başlarda ailesinden gizli olarak zaman zaman içtiği sigara bir süre sonra onun için vazgeçilmez bir alışkanlık haline gelmiştir. Bu yıllar içerisinde de kendisine hep aman canım ne zararı olacak, hem ben sigara içince mutlu oluyorum demiştir. 45 yaşına geldiğinde merdivenleri çıkmakta zorlandığını, nefes nefese kaldığını cildinin kararmasını fark etmesine rağmen bunları yaşlılık belirtisi olarak düşünmüş ve hiçbir zaman sigaradan kaynaklandığını düşünmemiştir. Bir gün çok rahatsızlanınca doktora gitmek zorunda kalmış ve kötü haberi öğrenmiştir. Doktor damarlarının sigara sebebiyle kapandığını, ameliyat olması gerektiğini belki de bir kolunu kaybetmek zorunda kalacağını söylemiştir. Cem o zaman sigaranın hayatını yavaş yavaş nasılda yok ettiğini fark etmiştir ve sigarayı bırakmıştır. Ancak geç kaldığı için eski sağlığına yeniden kavuşamamış ve hep sigaraya başladığı için pişmanlık duymuştur.

   7. SINIF – 3.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	HAYATIMIZDAKİ ÇATIŞMALAR
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Kişiler Arası İlişkiler
Kazanım:	Çatışma durumlarını fark eder. (Kazanım Numarası -118-)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	-
Kaynak:	Komisyon: Sınıf Öğretmeni, Sündüz BÜKEL Psikolojik Danışman, Didem GÜLSARAN Uzm. Psikolojik Danışman, Cevriye GÜLEBAĞLAN Uzm. Psikolojik Danışman, Hicran ÇETİN
Süreç: 1.      Tahtaya “ÇATIŞMA” kelimesi yazılır. Öğrencilere bu kelimenin kendileri için ne anlam ifade ettiğini sorgulamaları, çatışma yaşanılan durumlarla ilgili örnekler bulmaları ve kâğıtlarına yazmaları istenir. 2.      Öğrenciler yazma işlemini bitirdikten sonra öğretmen tahtaya aşağıdaki çatışma türlerini yazar. Kişi İçi Çatışma Kişiler Arası Çatışma Birey-grup, Grup içi Çatışma Gruplar Arası Çatışma Örgütler Arası Çatışma 3.      Öğretmen, Kişi İçi Çatışmanın ne olduğu hakkında bilgi verir, öğrencilerin yazdığı çatışma örneklerinden bu gruba girenler tahtada ilgili çatışma türünün altında sıralanır. (Öğrenciler bu çatışma türüne ait örnek veremezse öğretmen örnekler verebilir.) 4.      Aşağıdaki sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Çatışma yaşayan kişi neler hissetmiş olabilir? Ø      Çatışma yaşayan kişi çatışmayı çözmek için ne yapabilirler? Öğretmen, Kişiler Arası Çatışmanın ne olduğu hakkında bilgi verir, öğrencilerin yazdığı çatışma örneklerinden bu gruba girenler tahtada ilgili çatışma türünün altında sıralanır. (Öğrenciler bu çatışma türüne ait örnek veremezse öğretmen örnekler verebilir.) 6.      Aşağıdaki sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Çatışma kimler arasında gerçekleşmiştir? Ø      Çatışma yaşayan kişiler neler hissetmiş olabilir? Ø      Çatışma yaşayan kişiler çatışmayı çözmek için ne yapabilirler? Öğretmen, Birey-grup, Grup içi Çatışmanın ne olduğu hakkında bilgi verir, öğrencilerin yazdığı çatışma örneklerinden bu gruba girenler tahtada ilgili çatışma türünün altında sıralanır. (Öğrenciler bu çatışma türüne ait örnek veremezse öğretmen örnekler verebilir.) 8.      Aşağıdaki sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Çatışma grup içinde kimler arasında gerçekleşmiştir? Ø      Grupta çatışma yaşayan kişi/kişiler neler hissetmiş olabilir? Ø      Çatışma yaşayan kişi/kişiler çatışmayı çözmek için ne yapabilirler? Öğretmen, Gruplar Arası Çatışmanın ne olduğu hakkında bilgi verir, öğrencilerin yazdığı çatışma örneklerinden bu gruba girenler tahtada ilgili çatışma türünün altında sıralanır. (Öğrenciler bu çatışma türüne ait örnek veremezse öğretmen örnekler verebilir.) 10. Aşağıdaki sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Çatışma hangi gruplar arasında gerçekleşmiştir. Ø      Çatışma yaşayan grup üyeleri neler hissetmiş olabilir? Ø      Çatışma yaşayan grup üyeleri çatışmayı çözmek için ne yapabilirler? Ø      Çatışma durumlarını fark etmenin önemi nedir? Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve paylaşımlar alınır.  Çatışma durumlarını fark etmenin önemi vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Öğrencilerden bir sonraki rehberlik saatine “Yaşadıkları çatışma durumlarından birini seçerek, bu çatışma durumunda kullandıkları çatışma çözme yöntemlerini değerlendirmelerini” içeren bir çalışma yapmaları istenir. Değerlendirme:

   7. SINIF – 4.ETKİNLİK      

Etkinliğin Adı:	ÇATIŞMA ÇÖZME YÖNTEMLERİM
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Kişiler Arası İlişkiler
Kazanım:	Kullandığı çatışma çözme yöntemlerini değerlendirir. (Kazanım Numarası -119-)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	Çatışma Çözüm Formu
Kaynak:	Komisyon: Sınıf Öğretmeni, Sündüz BÜKEL Psikolojik Danışman, Didem GÜLSARAN Uzm. Psikolojik Danışman, Cevriye GÜLEBAĞLAN Uzm. Psikolojik Danışman, Hicran ÇETİN
Süreç: 1.      Öğrencilerden daha önce yaşamış oldukları bir çatışmayı düşünüp, Çatışma Çözüm Formu’nu doldurmaları istenir. 2.      Öğrenciler formu doldurduktan sonra, öğretmen çatışma çözme yöntemleri hakkında bilgi verir. 3.      Bilgiler doğrultusunda öğrenciler kullandığı çatışma çözme yöntemlerini değerlendirir ve gönüllü öğrenciler sınıfla paylaşır. 4.      Aşağıdaki sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø Formu doldururken ne hissettiniz? Ø Örnek olayda kullandığınız çatışma çözme yönteminin dışında başka hangi yöntemi kullanabilirdiniz? Ø Sizin için en uygun çatışma çözme yöntemi hangisidir? Ø Çatışma çözme yöntemlerinden en çok hangilerini kullanıyorsunuz? Ø Çatışma çözümünde uygun olmayan/ etkisiz yöntemler nelerdir? Ø Çatışmayı uygun olmayan/ etkisiz yöntemlerle çözersek neler olabilir? Ø Çatışmayı uygun olan/ etkili yöntemlerle çözersek neler olabilir? Toplum ve birey açısından kazancımız neler olabilir? 5.      Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve paylaşımlar alınır. 6.      Kullandığı çatışma çözme yöntemlerini değerlendirmenin önemi ve gerekliliği vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

ÇATIŞMA ÇÖZÜM FORMU

     Yaşamış olduğunuz çatışmayı düşününüz ve bu formu doldurunuz.

1)Ne oldu? Kiminle ne yaşadınız?
2) Yaşadığınız durumla ilgili istekleriniz ve nedenleri nelerdir?
3) Yaşadığınız durumla ilgili duygularınız ve nedenleri nelerdir?
4) Diğer kişinin isteklerinden, duygularından ve bunların nedenleri olarak söylediklerinden neler anlıyorsunuz?
5)Çatışmanın çözümü için siz neler yapabilirsiniz?	Çatışma yaşadığınız kişi neler yapabilir?
6) Anlaşma:

REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK

Kişisel Rehberlik / Çatışma Çözme Yöntemleri

ÇATIŞMA NEDİR NASIL ÇÖZÜMLENİR

İnsanoğlu karmaşık bir yaratık olarak aynı anda birçok güdünün (organizmayı uyarır davranışa geçirir) etkisi altında bulunur. Bazen güdüler birbiriyle çelişkiye düşerler. Yarın sınav olduğu için yoğun olarak derse çalışması gerektiğini bilen öğrenci, aynı zamanda arkadaşlarıyla sinemaya gitmeyi de ister. Ne var ki, hem sinemaya gitmeyi, hem de derse çalışmayı aynı anda gerçekleştirilmesi olanaksızdır: iki istek birbiriyle çatışır. Çatışma, yukarıdaki örnekte belirtildiği gibi, iki ya da daha fazla güdünün aynı anda etkin olduğu durumlarda ortaya çıkar. Çatışma, iki kişinin çelişen güdüleri sonucu da çıkabilir. Örneğin, öğretmen sınıfta konuşulmasını istemez, ancak öğrencide arkadaşına kendisi için çok önemli olduğunu düşündüğü bir şeyi anlatmak ister. Burada öğretmenin ihtiyaçlarıyla öğrencinin ihtiyaçları çelişmektedir. Bu durum da iki kişinin çatışma yaşamasına neden olur.

Çatışma, birbiriyle uyuşmayan iki veya daha fazla güdünün aynı anda bireyi etkilediği anlarda ortaya çıkar. Örneğin; Seçtiği alanda doktora yaparak mesleğinde ilerlemek isteyen üniversiteli genç kadının aynı zamanda sevdiği gençle erken yaşta evlenerek bir an önce anne olmak da ister.

Belirli bir konuda karar vermede zorluk çekmeye, gerginleşmeye başlayan kişi, büyük bir olasılıkla, bir çatışma içindedir. Bu kişi biraz sakinleşip iç dünyasını gözleyebilirse, birbiriyle çatışan güdülerinin farkına varabilir. Çatışan güdüler fark edildikten sonra karar verme süreci daha akıllıca ve kolay olur.

Kendi İçimizde Yaşanan Çatışmanın Türleri

Yaklaşma-Yaklaşma Çatışması: Gerçekleştirmek istediğimiz iki amaç birbiriyle çatışma içindedir. Hem erken yatmak ve uzun süre uyuyarak dinlenmek, hem de o gece TV’deki programı seyretmek istiyoruz. Bu tip çatışmalarda her iki amaç da bizim için olumludur, ne var ki ikisini aynı anda gerçekleştirmemiz olanaksızdır, birini seçmek zorunluluğu vardır.

Kaçma-Kaçınma Çatışması: Yukarıda verilen örnekte iki “iyi “ den birini seçmek durumundaydık. Yaşam her zaman böyle güzel sorunlar getirmez, bazen iki “kötüden” birini seçmek zorunda kalırız. Şöyle bir örnek düşünün: Remzi, zar zor ortaokulu bitirdikten sonra artık okula gitmek istemediğini babasına söyler. Babası, “sen bilirsin oğlum “ der “Ben okumadım, şimdi ayakkabıcılık yapıyorum, sen de okumazsan ya ayakkabıcı çırağı olarak benim yanımda çalışmaya başlarsın veya terzi çırağı olarak seni amcanın yanına veririm “ Remzi, ne okula gitmek, ne de çıraklık yapmak ister. Ancak, kendisine tanınan iki seçenekten başka bir seçeneğinin olmadığını da bilir. Remzinin yaşadığı çatışma kaçma-kaçınma türünden bir çatışmaya örnektir.

Yaklaşma-Kaçınma Çatışması: Bazen bir amaç aynı zamanda hem iyi –istenen, hem de kötü-istenmeyen özelliklere sahip olabilir. Bu durumda kişi o amaca hem yaklaşmak hem de ondan kaçmak ister. Bu duruma en iyi örnek, evlenirken baba evini ağlayarak terk eden genç kızlarımız verilebilir. “Hem ağlarım hem giderim”, yaklaşma kaçınma çatışmasına iyi bir örnektir.

Yaklaşma-yaklaşma çatışmasında birey nasıl davranır: İki iyi seçenekten birisine yaklaşan birey, hangi seçeneğe yaklaşırsa, o seçenek daha çekici olmaya başlar ve birey bu yöne kuvvetle yaklaşır. Bu nedenle, yaklaşma yaklaşama türünden olan çatışmalarda ilk adım en önemli adımdır. Örneğin, sevdiğiniz kızla evlenmek istiyorsunuz, ne var ki size rakip başka bir erkeğin olduğunu anlıyorsunuz ve sevdiğiniz, hanginizi seçeceği konusunda karar veremiyor. Kız arkadaşınız yaklaşma-yaklaşma çatışması içindedir. Siz, ona çiçek verme gibi onu mutlu eden bir davranışa öbür erkekten daha önce davranırsanız, rekabeti kazanma olasılığınızı artırmış olursunuz.

Kaçınma-kaçınma çatışmasında birey nasıl davranır: Bu cins çatışmayı çözmek zordur. Bir seçeneğe yaklaşınca o seçenek gittikçe daha kötü görünmeye başlar. Bu nedenle dönüp öbür seçeneğe yaklaşırsınız, ne var ki, o zaman da öbür seçeneği daha olumsuz görmeye başlarsınız. Bu durumda insanlar şu yollardan birini seçerler.

a-en az kötü olan seçeneğe gitmek

b-Ortada bir noktada durmak, hiçbir davranışta bulunmamak

c-Sanki ortada bir sorun yokmuş gibi davranmak

Yaklaşma Kaçınma çatışmasında birey nasıl davranır: Bu çatışma davranışı bireylerin önce bir amaca doğru hareket etmeleri konusunda önce hoşa giden güdünün peşinden giderler, daha sonra hoşlanmadıkları bir şeyle karşılaşacakları noktaya geldiklerinde bir müddet kararsızlık yaşarlar, davranışta bulunmak için tereddüt ederler. Daha sonra baskın gelen güdünün gösterdiği davranışta bulunurlar. Örnek verecek olursak, evli çiftlerin bazılarının sürekli birbirlerinden ayrılıp tekrar bir araya gelmelerinde görebiliriz

Eşler birbirlerine yakınken birbirlerinin olumsuz yanlarını görmeye başlarlar ve bu durum çekilmez diyerek kaçınma davranışı gösterip birbirlerinden ayrılırlar. Ayrılan çiftler, beraber yaşamlarının güzel yanlarını hatırlar ve yaklaşma davranışı göstererek birbirlerine dönerler. Bu döngü böyle devam edebilir.

İnsanların birbirleri arasında ki çatışmalara biraz bakacak olursak:

Kişiler iyi niyetli olur ve birbirleriyle nasıl konuşacaklarını bilirlerse aralarında hiçbir tartışma, hiçbir çatışma çıkmaz kanısı oldukça yaygındır. Aynı fikre başka bir yönden baktığımızda aralarında sürtüşme çıkan kimseler iyi niyetli olmayan ya da birbirleriyle nasıl konuşulacağını bilmeyen kimselerdir sonucuyla karşılaşırız. Bu ifadeler iyi niyetli özlemleri dile getirse de gerçekleri yansıtmıyor. Çünkü insanlar bir arada yaşadıkları sürece ne kadar iyi niyetli olurlarsa olsunlar, aralarında sürtüşmelerin, çatışmaların çıkması kaçınılmazdır. Çatışmaları yok sayarak ilişkilerimizi geliştiremeyiz. Kendimizi iç benliğimizle ortaya koymamız, çatışmaları da yapıcı bir yöntemle çözmemiz ilişkilerimizin gelişmesine katkı da bulunur. Yoksa çatışmaların yok sayılması, biriktirilmesi daha sonra ilişkilerin içinden çıkılamaz bir hale gelmesine neden olur. Şimdi burada çatışma durumunda yaptığımız olumsuz ifadelere yer vereceğiz. Bu tür davranışlar ilişkilerin filizlenmesine pek müsaade etmezler.

1-Kaçınma: Bu davranışı gösteren kişiler, birisiyle çatışmaya girmemek için bilinçli ya da bilinçsiz olarak çeşitli kaçma davranışında bulunurlar. Çatışma çıkacağını anladıklarında ya orayı terk ederler, ya uyumak isterler ya da önemli bir uğraşları varmış gibi başka hiçbir şeyle ilgilenmezler… Yani ellerinden geleni yaparak çatışmadan kaçarlar.

2-Hasıraltı etmek: Hasıraltı davranışını gösteren kimse, sadece tartışmaya girmekten kaçınmakla kalmaz, sanki tartışılacak hiçbir konu yokmuş gibi hareket eder.

3-Suçlu hissettirmek: Bir insan karşısındakine kızgınlık ya da kırgınlığını açıktan açığa söylemiyor da dolaylı yollarla karşıdaki kişinin onu mutsuz ettiğini belirtiyorsa suçlu hissettirme yöntemine başvuruyor demektir.

Örneğin kadın kocasının ayakkabılarıyla eve girmesine sinirleniyor olsun. Kızgınlığını açıkça söyleyeceği yerde “benim işim ne ki! Gir gir yarın hizmetçin nasıl olsa temizler” der.

4-Konuyu değiştirmek: Çatışma olasılığı belirdiği anda konuyu değiştirmek çok sık kullanılan yöntemlerden birisidir. “ -ne kadar kabasın. –havalarda iyice ısındı değil mi?” örneğinde olduğu gibi.

5-Eleştirmek: Bizi sinirlendiren bir soruna ilişkin olarak konuşacağımız yerde, birçoğumuz kızgınlığımızı karşımızdakinin başka davranışlarına eleştiri yönelterek dışa vururuz. Böyle durumlarda karşımızdaki neye kızdığımızı pek anlayamaz.

6-Akıl okuyuculuk: Akıl okuyuculuk davranışında olan kimse, karşısındakini dinleyecek ve söylediklerini onun ifade ettiği biçimde anlayacak yerde, konuşanın kişiliğini çözümleyerek, onun gerçekte ne demek istediğini kendisinin anladığını sanır.

7-Tuzak kurma: Bazı kişiler karşısındakinden bir davranış yapmasını isterler. Karşısındaki bu davranışı yapınca, sanki önceden isteyen kendileri değilmiş gibi bu davranışı yapana yüklenirler.

8-İma etmek: Bazı kimseler kızgınlıklarını hiçbir zaman açığa vurarak belli etmezler, ancak ima yolu ile bazı ipuçları verirler.

9-Bardağı taşırmak: Dilimizde yaptığı (söylediği) bardağı taşıran son damla oldu biçiminde ifadesini bulan bir söz vardır. Öfke, kızgınlık önceleri belli edilmez, depo edilir. Daha sonra küçücük bir olay bile olsa olayla pek açıklanamayacak reaksiyonlar sergilenir.

10-Gıcık etmek: Öyle kimseler vardır ki kızgınlıklarını açıkça ifade etmek yerine, karşıdakinin gıcık olacağı hareketler yaparak onu rahatsız etmeye, ancak bu yolla kendi olumsuz duygularını dile getirmeye kalkışırlar.

11-Şakaya boğmak: Bazı kişiler kendilerine ciddi bir duygu ya da düşünce yöneltildiğinde, işi hemen şakaya dökmek ve bu yolla ciddiyetten kurtulmak isterler. “Oh ne şakacı adam insana hiç kavga etme fırsatı vermez”

12-Yaraya dokunmak: Herkesin psikolojik anlamda son derece duyarlı olduğu yaralı yerleri vardır. Kişinin bu tip noktalarını ancak ona çok yakın olan kimseler bilebilir. Bu yakın kimseler kızgınlıklarını, kişiyi bu duyarlı noktalarından yakalayarak belirtiyor ve öç alıyorsa, bu hastalıklı bir ilişkidir ve devamlı hırpalanmaktadır.

13-Değişmeye izin vermemek: Değişmeye izin vermeyenler, bir kişiyle daha önce kurdukları ilişkinin hep öyle kalmasını isteyenlerdir. Oysa yaşam akıp gitmektedir.

14-Yoksun bırakmak: Karşısındakine kızdığı ya da kırıldığı zaman bazı kimseler bu duygularını belli edecekleri yerde, karşısındakinin ihtiyacı olan bir şeyi vermeyerek ondan öç almaya kalkarlar. Bu verilmeyen şey, sevgi, ilgi. İyi yeme, neşe, yardım vb olabilir.

Yukarda saydığımız davranışları günlük hayatta kendimizde de gözlemeye çalışalım. Bu tür davranışlardan uzak durabilirsek. İlişkilerimizin gelişmesi konusunda çok büyük bir adım atmış oluruz. Çatışmalarda kullandığımız yaklaşımı tespit etmeye çalışalım. Bunun yanın da çatışmaların yapıcı bir şekilde çözümlenmesi için bir çok yöntem vardır. Burada onlardan birisine kısaca değineceğiz.

Çatışmaların Çözümlenmesinde Kaybeden Yok Yöntemi:

Kaybeden yok yöntemi altı basamaktan oluşmaktadır.

1-Sorunu tanımlamak: Bilgi birisi “sorunu doğru ve açık olarak tanımlamışsan, onu yarı yarıya çözmüşsün demektir” demiştir.

Çatışma yaşayan bireylerin katkısıyla sorunun ortaya konması gerçekleştirilir

2-Olası çözümler üretme(birçok çözüm yolu ortaya koyun): Beş ya da on dakika gibi belli bir zaman süresi içinde aklınıza gelen bütün çareleri, iyi ya da kötü, mümkün ya da değil gibi ayıklamadan olduğu gibi bir yere yazınız. Bu aşamada asıl amaç, olabildiği kadar çok çözüm üretmektir.

3-Çözümleri değerlendirme: Bu aşamada çözüm yolları çatışmayı yaşayanlar tarafından teker teker değerlendirilir. Bir çözüm de birisinin bile çekincesi varsa o çözüm yolu atlanır. Herkesin olur dediği çözüm yolu bulunana kadar buna devam edilir. Karşıdakini memnun etmek için çözüm yolu yapmacık olarak kabul edilmez.

4-Karar verme: En iyi çözüm de karar kılınır.

5-Uygulamaya konulması: Kararın nasıl uygulanacağı da bu basamakta görüşülür. Kurala bağlanır.( Kim ne zaman neyi yapacak vb.) Bir plan gerekiyorsa o da yapılır.

6-Çözümün başarısının değerlendirilmesi: Bir çözümün uygulanır olup olmadığını denemeden anlamak çok güçtür. Çözümü bir süre uyguladıktan sonra gözden geçirmek üzere bir araya gelinir. Çözüm tekrar gözden geçirilir. Bu aşamada başka bir çözümle değişiklik de yapılabilir. Uygulanamayan çözümde ısrar edilmez.

www.geocities.com/psikolojiarsivi/catisma_cozme.html - 16k -

   

    7. SINIF – 5.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	OKUL HAYATINDAN, İYİ BİR VATANDAŞLIĞA ADIM
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Toplum ve Aile
Kazanım:	Okul hayatının iyi bir vatandaş olma üzerindeki etkisini açıklar. (Kazanım Numarası -151-)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	Form–1 Form–2
Kaynak:	Komisyon: Sınıf Öğretmeni, Sündüz BÜKEL Psikolojik Danışman, Didem GÜLSARAN Uzm. Psikolojik Danışman, Cevriye GÜLEBAĞLAN Uzm. Psikolojik Danışman, Hicran ÇETİN
Süreç: 1.      Öğrencilere Form–1 dağıtılır, okul yaşantısının gelecekte iyi bir vatandaş olma üzerindeki bağlantısını kurmaları ve “İyi bir vatandaş sütunu”na yazmaları istenir. 2.      Gönüllü öğrenciler yazdıklarını sınıfla paylaşır. 3.      Aşağıdaki sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Formu doldururken neler hissettiniz? Ø      Okul yaşantısının gelecekte iyi bir vatandaş olma üzerindeki bağlantısını kurarken zorlandınız mı? Ø      Okulun, size kazandırdığını düşündüğünüz başka neler var? Bu kazanımlar toplum hayatınızı nasıl etkiler? 4.      Öğretmen, Form–2 yi okur. 5.      Öğrencilerin yazdıklarını değerlendirmelerini ister. 6.      Aşağıdaki sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Sizin doldurduğunuz “iyi bir vatandaş sütunu” ile Form–2 deki iyi bir vatandaş sütunu arasında benzerlik ya da farklılıklar var mı? Neler? Ø      Okul hayatının iyi bir vatandaş olma üzerinde başka ne tür etkileri olabilir? Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve paylaşımlar alınır. Okul hayatının iyi bir vatandaş olma üzerindeki etkisinin önemi vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

FORM- 1

OKUL HAYATI	İYİ BİR VATANDAŞ
1.Okuldaki sorumluluklarımı yerine getiririm.
2.Kopya çekmem
3.Kantinde sıram gelene kadar beklerim
4.Okulda oyunlarda oyunu centilmence oynar, kurallara uyarım.
5.Okula zamanında gelirim.
6.Yalan söylemem.
7.Okul araç gereçlerini düzenli kullanırım zarar vermem
8.Arkadaşlarım ile iyi geçinirim.
9.Arkadaşlarımın hakkına saygı gösteririm.
10.Alt sınıftaki öğrencileri sever ve korurum.
11.Gerektiğinde yardım ederim.
12.Öğretmenlerime, büyüklerime saygılı davranırım.
13.Dersin akışını bozmam.
14.Kimsenin sözünü kesmem.
15.Fikirlerimi saygılı bir şekilde açık ve net olarak ifade ederim.
16.Sınıfımı ve okulumu temiz tutarım.
17.Sınıf ve okul kurallarına uyarım.
18.Gerektiğinde okuldaki yönetmeliklerden faydalanırım.
19.Okuldaki etkinliklere gönüllü bir şekilde katılırım
20.Okul ve çevre ile ilgili çeşitli projeler üretirim.
21.Öğrencilerin birbirine yaptıkları haksızlıklar karşısında çözüm yolları ararım.
22.Kendi çıkarlarım için başkalarının haklarını çiğnemem, saygısızlık yapmam.
23.İzinsiz kimsenin eşyasını almam kullanmam.
24.Ne kadar sinirlenirsem sinirleneyim ağzımdan kötü, çirkin bir söz çıkartmam.
25.Okuldaki seçme ve seçilme süreçlerine katılırım.

FORM- 2

OKUL HAYATI	İYİ BİR VATANDAŞ….
1.Okuldaki sorumluluklarımı yerine getiririm.	1.İş ve aile hayatındaki sorumluluklarımı yerine getirebilirim. ( vergi veririm vb. )
2.Kopya çekmem	2.Kimseyi taklit etmem, Hakkını yemem, Haksız kazanç elde etmem.
3.Kantinde sıram gelene kadar beklerim	3.Toplum hayatında sıra beklemem gereken yerlerde “hastane, otobüs, yemek, banka vb.” sıramı beklerim.
4.Okulda oyunlarda oyunu centilmence oynar, kurallara uyarım.	4. Toplum hayatında profesyonelce davranırım.
5.Okula zamanında gelirim.	5. İşime ve evime ( randevularıma vb.) zamanında giderim.
6.Yalan söylemem.	6. İnsanlara ve kendime karşı dürüst davranırım
7.Okul araç gereçlerini düzenli kullanırım zarar vermem	7. Devlet ve millet malına zarar vermem, dikkatli kullanırım.
8.Arkadaşlarım ile iyi geçinirim.	8. Çevremdeki insanlar ile iyi geçinirim.
9.Arkadaşlarımın hakkına saygı gösteririm.	9. Hayatımdaki insanların hakkına saygı gösteririm.
10.Alt sınıftaki öğrencileri sever ve korurum.	10. Benden küçükleri sever ve korurum.
11.Gerektiğinde yardım ederim.	11. Çevremde yardıma ihtiyaç duyan insanlara yardım ederim.
12.Öğretmenlerime, büyüklerime saygılı davranırım.	12. Benden büyüklere saygılı davranırım. ( yaşlılara, patronuma, müdürüme vb.)
13.Dersin akışını bozmam.	13. Çalışma hayatında düzeni bozmam.
14.Kimsenin sözünü kesmem.	14. Kimsenin sözünü kesmem. ( iş hayatındaki bir toplantıda, arkadaşımın anlattığını dinlerken vb. )
15.Fikirlerimi saygılı bir şekilde açık ve net olarak ifade ederim.	15. Fikirlerimi saygılı bir şekilde açık ve net olarak ifade ederim. ( çalışma ortamında, insan ilişkilerimde vb. )
16.Sınıfımı ve okulumu temiz tutarım.	16. Çalışma ortamı ve evimi temiz tutarım.
17.Sınıf ve okul kurallarına uyarım.	17.Toplum kurallarına uyarım.
18.Gerektiğinde okuldaki yönetmeliklerden faydalanırım.	18. İhtiyaç duyduğumda kanunlardan ve yönetmeliklerden yararlanırım.
19.Okuldaki etkinliklere gönüllü bir şekilde katılırım	19. Çevremdeki etkinliklere gönüllü katılırım. ( ağaç dikme, huzurevlerini ziyaret vb.)
20.Okul ve çevre ile ilgili çeşitli projeler üretirim.	20. İş hayatında çeşitli projeler üretirim.
21.Öğrencilerin birbirine yaptıkları haksızlıklar karşısında çözüm yolları ararım.	21. Haksızlıklarla mücadele ederim.
22.Kendi çıkarlarım için başkalarının haklarını çiğnemem, saygısızlık yapmam.	22. Kendi çıkarlarım için başkalarının haklarını çiğnemem, saygısızlık yapmam.(Rüşvet almam, vermem.)
23.İzinsiz kimsenin eşyasını almam kullanmam.	23. Hırsızlık yapmam.
24.Ne kadar sinirlenirsem sinirleneyim ağzımdan kötü, çirkin bir söz çıkartmam.	24. Küfretmem.
25.Okuldaki seçme ve seçilme süreçlerine katılırım.	25. Devlet yönetiminde seçme ve seçilme hakkımı kullanırım.

  

   7. SINIF – 6.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	SINAVLAR VE BEN
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Eğitsel Başarı
Kazanım:	Sınav kaygısının başarı üzerindeki etkisini fark eder. (Kazanım Numarası -37-)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	-
Kaynak:	Komisyon: Sınıf Öğretmeni, Sündüz BÜKEL Psikolojik Danışman, Didem GÜLSARAN Uzm. Psikolojik Danışman, Cevriye GÜLEBAĞLAN Uzm. Psikolojik Danışman, Hicran ÇETİN
Süreç: 1.      Öğrencilerden kendilerine birer eş seçmeleri ve seçtikleri arkadaşları ile birlikte sınavlara girmeden önce neler hissettikleri, hangi duyguları yaşadıkları ve neler düşündükleri üzerine 10 dakika konuşmaları istenir. 2.      Öğrenciler konuşmalarını tamamladıktan sonra yaşanılan duygu ve düşünceleri sınıfla paylaşmaları istenir ve bu duygu ve düşünceler tahtaya yazılır. 3.      Yazılan liste gözden geçirilir ve öğrencilerden gönüllü olanların bu duygu ve düşünceleri taşıyan bir öğrencinin sınava girmeden önceki halini canlandırmaları istenir. 4.      Canlandırmalar yapıldıktan sonra bu şekilde sınava girildiğinde neler olabileceği, hangi durumlarla karşılaşılacağı üzerine bir tartışma yapılır. 5.      Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve paylaşımlar alınır. 6.      Sınav kaygısının başarı üzerindeki etkisi vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

  

   

    7. SINIF – 7.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	BAŞARILARIM VE BEN
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Kendini Kabul
Kazanım:	Başarılı olduğu durumlarda kendini takdir eder. (Kazanım Numarası 74 )
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	Form-1
Hazırlayanlar:	Sündüz BÜKEL Didem GÜLSARAN Cevriye GÜLEBAĞLAN Hicran ÇETİN
Süreç: 1-     Öğrencilere aşağıdaki form dağıtılır doldurmaları istenir. 2-     Gönüllü öğrenciler başarılı olduğu durumları ve takdir cümlelerini sınıfla paylaşır. 3-     Aşağıdaki sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø         Sizce başarı nedir? Ø         Başarılarınızı yazarken ne hissettiniz? Ø         Hangi durumlarda kendinizi başarılı hissediyorsunuz? Ø         Arkadaşlarınızla ortak başarılarınız var mı? Neler? Ø         Kendini takdir etmek önemli midir? Neden? Ø         Hangi durumlarda kendinizi takdir ediyorsunuz? Ø         Kendinizi takdir ederken ne hissetinizi? Ø         Başkaları sizi başarılı görüp, takdir ettiğinde ne hissediyorsunuz? 4-     Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve paylaşımlar alınır. 5-     Başarılı olduğumuz durumlarda kendini takdir etmenin önemi ve gerekliliği vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

FORM-1

BAŞARILI OLDUĞUM DURUMLAR 1-……………………………………........... …………………………………………… …………………………………………… 2-…………………………………………… …………………………………………… ……………………………………….… 3-……………………………………….... ……………………………….………… ………………………………….….…… 4-……………………………………...…… …………………………………………… ……………………………………...…… 5-…………………………………………… …………………………………………… ……………………………………………

TAKDİR CÜMLELERİM 1-……………………………………… ……………………………………… ………………………………..……… 2-…………………………...………… ………………………………..……… …………………………..…………… 3……………………………..………… ……………………………...……… ………………………….…….……… 4-……………………………………… ……………………………………… ……………………………………... 5-……………………………………… …………………………..…………… …………………………..……………

    7. SINIF – 8.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	ANLIYORUM VE ANLAŞILIYORUM
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Kişiler Arası İlişkiler
Kazanım:	Kendini aile fertlerinin yerine koyarak onların duygu ve düşüncelerini anlar. (Kazanım Numarası 120)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	Senaryolar
Hazırlayanlar:	Sündüz BÜKEL Didem GÜLSARAN Cevriye GÜLEBAĞLAN Hicran ÇETİN
Süreç: 1. Öğrencilere aşağıdaki senaryolar verilir ve ilgili soruları cevaplamaları istenir. Senaryo–1 Yaşar dede ve Ayşe nine bayramda çocuklarının ve torunlarının gelmesini beklerler, fakat onlar ziyaretlerine gelmezler. Ø      Yaşar dede ve Ayşe nine ne yaşadılar? Ø      Yaşadıkları bu durum karşısında neler düşünmüş ve neler hissetmiş olabilirler? Senaryo–2 Özge’nin babası işten eve yorgun gelir, yemeğini yer ve dinlenmek için yatar. Özge ve kardeşi de TV’de yüksek sesle film seyrederler ve babaları uyanır. Ø      Özge, kardeşi ve babası ne yaşadılar? Ø      Yaşadıkları bu durum karşısında Özge’nin babası neler düşünmüş ve neler hissetmiş olabilirler? Senaryo–3 Az gelirli bir ailenin çocuğu olan Ahmet babasından palto istemektedir. Ama babası Ahmet’e palto almak istemesine rağmen alamamaktadır. Ø      Ahmet ve babası ne yaşadılar? Ø      Yaşadıkları bu durum karşısında Ahmet’in babası neler düşünmüş ve neler hissetmiş olabilirler? Senaryo–4 Deniz, arkadaşının doğum gününden eve geç döner. Döndüğünde annesini camda beklerken görür. Ø      Deniz ve annesi ne yaşadılar? Ø      Yaşadıkları bu durum karşısında Deniz’in annesi neler düşünmüş ve neler hissetmiş olabilirler? Senaryo–5 Cenk’in yarın sınavı vardır ve ders çalışması gerekmektedir. Ders çalışmak için odasına geçtiğinde kardeşi ders çalışmasına engel olur. Ø      Cenk ve kardeşi ne yaşadılar? Ø      Yaşadıkları bu durum karşısında Cenk neler düşünmüş ve neler hissetmiş olabilirler? 2. Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Aile içersinde anlaşıldığınızı düşünüyor musunuz? Neden? Ø      Zaman zaman aile içersinde anlaşılmadığınızı düşünüyor musunuz? Neden? Ø      Aile içinde birbirinizi anladığınızı düşünüyor musunuz? Neden? Ø      Karşımızdaki insanı anlamazsak neler olur? Ø      Karşınızdaki insan sizi anlamazsa ne hissedersiniz? Ø      İnsanların duygu ve düşüncelerini anlamak neden önemlidir? 3. Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve cevaplarını sınıfla paylaşmaları istenir. 4. Kendini aile fertlerinin yerine koyarak onların duygu ve düşüncelerini anlamanın önemi ve gerekliliği vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

  

   7. SINIF – 9.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Kişiler Arası İlişkiler
Kazanım:	İletişim engellerinin üstesinden nasıl gelinebileceğini açıklar. (Kazanım Numarası 121)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	-
Hazırlayanlar:	Sündüz BÜKEL Didem GÜLSARAN Cevriye GÜLEBAĞLAN Hicran ÇETİN
Süreç: BU KAZANIMA İLİŞKİN ETKİNLİK ÇALIŞMASI DEVAM ETMEKTEDİR. Değerlendirme:

   7. SINIF – 10.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	BEDENİMDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Kendini Kabul
Kazanım:	Bedensel değişimini fark eder. (Kazanım Numarası 73)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	Değişik yaşlarda çekilmiş fotoğraflar.
Hazırlayanlar:	Sündüz BÜKEL Didem GÜLSARAN Cevriye GÜLEBAĞLAN Hicran ÇETİN
Süreç: Öğretmen öğrencilere bir hafta önceden değişik yaşlarda çekilmiş fotoğrafları derse getirmelerini ister. 1.      Gönüllü öğrencilerden fotoğraflarını göstererek kendilerinde meydana gelen bedensel değişiklikleri sınıfla paylaşmaları istenir. 2.      Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Çocukluk fotoğraflarınız ile şimdiki halinizi karşılaştırdığınızda fiziksel değişiklikler olmuş mu? Ø      Daha önce farkına varmadığınız ama şimdi farkına vardığınız bedensel değişiklikleriniz var mı? Neler? Ø      Değişmeyen yanlarınız var mı? 3.      Bu etkinliğin sonunda öğrencilere neler kazandıkları sorulur ve cevaplarını sınıfla paylaşmaları istenir. 4.      Bedensel değişimin olabileceği vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

      7. SINIF – 11.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	KENDİMİ TANIMA YOLUNDA
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Eğitsel Başarı
Kazanım:	Okulda uygulanan testlerin ve test dışı tekniklerin kendini tanımadaki önemini açıklar. (Kazanım Numarası 38)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	Form–1
Hazırlayanlar:	Serdar ERKAN Sündüz BÜKEL Didem GÜLSARAN Cevriye GÜLEBAĞLAN Hicran ÇETİN
Süreç: 1.      Okulda uygulanan test, anket ve test dışı tekniklerin isimleri tahtaya yazılır, bunların kullanılma amaçları öğrencilere sorulur.  Öğrenciler test, anket ve test dışı tekniklerin kullanılma amaçlarını cevaplayamazsa öğretmen bu konuda öğrencileri bilgilendirir. Form–1 öğretmene bilgi amacı ile verilmiştir. Öğretmen bu konuda bilgi sahibi değilse okul rehber öğretmeninden yardım alabilir. 2.      Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Bu güne kadar size buradaki envanter ya da testlerden hangileri uygulandı? Ø       Uygulanan envanterin sonuçlarından yararlanabildiniz mi? Nasıl? 3.             Okulda uygulanan testlerin ve test dışı tekniklerin kendini tanımadaki önemi vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

FORM–1

OKULDA UYGULANAN TEST, ANKET VE TEST DIŞI TEKNİKLER Gözlem: Bireyi tanıma tekniği olarak gözlem, bir kimsenin diğer bir kimse hakkında duyu organları ile bilgi edinme yoludur. Sosyometri: Bir gruptaki bireylerin sosyal uyumunu ve gelişimini ölçmek, yani bir birleri ile olan uzaklıklarını, sevilen-sevilmeyen, lider özelliği olanları ve grubun sosyal dokusunu anlamak için kullanılan bir tekniktir. Otobiyografi: Bir kimsenin şimdiki ve geçmiş hayatını yazılı olarak anlatmasıdır. Problem Tarama Listesi: Öğrencilerin belli başlı sorunlarını, ihtiyaçlarını belirlemek, onlara yardım etmek amacı ile hazırlanmış listelerdir. Görme Sorunlarını Tarama (Snellen Scala): Snellen Testi, öğrencileri görme gücü yönünden tarama yapmak için pratik bir testtir. Kimdir Bu? : Sınıfın sosyal yapısını tanıma açısından kullanışlı bir tekniktir. Bu teknik, öğrencilerin birbirlerini nasıl değerlendirdiklerini ortaya çıkarmaktadır. Kime Göre Ben Neyim? : Bireyin benlik algısına yönelik bir ankettir. Bununla bilinmek istenen şey, bireyin kendini kendi ve başkaları gözünde nasıl algıladığıdır. Ders Çalışma Yöntemlerini Biliyor musunuz? : Öğrencilerin, ders çalışma yöntemlerini bilip bilmemesini taramak amaçlı uygulanan bir envanterdir. Başarısızlık Nedenleri Anketi: Öğrencilerin, başarısızlık nedenlerini öğrenmek amacıyla uygulanan bir ankettir. Boş zamanları Değerlendirme Anketi: Öğrencilerin serbest zamanlarını nasıl değerlendirdiklerini bilmek amacıyla uygulanır. Sınav Kaygısı Ölçeği: Öğrencilerin sınav kaygılarını ölçmek amacıyla uygulanan bir ölçektir. Kaynak: Öğrencilerimizi Tanıyalım, Mamak Rehberlik ve araştırma Merkezi Yayınları, Mayıs 2003, Ankara

    7. SINIF – 12.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	YETENEKLERİMİ TANIYORUM
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Kendini Kabul
Kazanım:	Yeteneklerini fark eder. (Kazanım Numarası 75 )
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	-
Hazırlayanlar:	Sündüz BÜKEL Didem GÜLSARAN Cevriye GÜLEBAĞLAN Hicran ÇETİN
Süreç: Yetenek, herhangi bir davranışı (bilgi veya beceriyi) öğrenebilmek için doğuşta sahip olunan gizilgücün (kapasitenin) çevre ile etkileşim sonucu geliştirilmiş ve yeni öğrenmeler için hazır hale getirilmiş kısmını ifade eden bir kavramdır. Böylece bir kimsenin belli bir yaşa kadar geliştirdiği becerilere bakarak onun daha sonra göreceği eğitimden ne ölçüde yararlanabileceği hakkında bir tahminde bulunabiliriz.(Kuzgun 2000)   Yeteneklerle ilgili bilgi 8. sınıf – 7.etkinlikte verilmiştir. Öğretmen gerekli görürse bu bilgiden faydalanabilir. 1- Yetenek türleri tahtaya yazılır. Genel akademik yetenek, Sözel yetenek, Sayısal yetenek, Uzay ilişkilerini görebilme yeteneği, Şekil ilişkilerini görebilme yeteneği, Büro işleri yeteneği, Göz-el koordinasyonu, Parmak becerisi, El becerisi, 2-Öğrencilere kendilerinde bulunan yetenekleri defterlerine yazmaları istenir. 3-Gönüllü öğrenciler yazdıklarını sınıfla paylaşır. 4-Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder. Tahtaya yazılan yetenek türlerini daha önceden biliyor muydunuz? Kendinizde olduğunu kabul ettiğiniz yeteneklerinizi ne zaman fark ettiniz? Yeteneklerinizi fark etmeniz size ne kazandırır? 5- Yeteneklerini fark etmenin önemi vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

    7. SINIF – 13.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	İLGİLERİM VE MESLEĞİM
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Eğitsel Mesleki Gelişim
Kazanım:	İlgilerin meslek seçimindeki rolünü fark eder. (Kazanım Numarası 183)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	Form–1
Hazırlayanlar:	Sündüz BÜKEL Didem GÜLSARAN Cevriye GÜLEBAĞLAN Hicran ÇETİN
Süreç: 1.      Öğretmen Form-1’i okur. 2.      Öğrencilerden seçmek istedikleri mesleği ve o mesleğe yönelik ilgilerinin neler olabileceğini yazmaları istenir. 3.      Gönüllü öğrenciler yazdıklarını sınıfla paylaşır. 4.      Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      Seçtiğiniz mesleği neye göre seçtiniz? Ø      İlgilerin meslek seçimindeki rolü ne olabilir? Ø      İlgilerinize göre meslek seçmezseniz neler yaşayabilirsiniz? Ø      İlgilerinize göre meslek seçerseniz neler yaşayabilirsiniz? İlgilerin meslek seçimindeki rolü vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

Form–1

İLGİLERİN MESLEK SEÇİMİNDEKİ ROLÜ Super’a göre ilgi türleri: Bilimsel İlgi: Doğal ve toplumsal olayların neden ve nasıl olduğunu anlama, bilimsel bilgiye bir şeyler katma ve /veya bu bilgiyi uygulamaya koyma arzusunu ifade eder. Doktorlar, biyologlar, sosyologlar, fizikçiler bu ilgiye sahip kimselerdir. Teknik veya Maddi İlgi: Olayların neden ve nasıl olduğundan çok bilimsel ilkelerin uygulamaya nasıl dönüştürüleceği ile salt bilmek için bilme ile değil, bilginin ne işe yarayacağı konusu ile ilgilenmektedir. Mühendisler ve teknisyenler bu tür ilgiye sahip kimselerdir. Sosyal Yardım İlgisi: Bu ilgi insanlarla, insan olarak ilgilenmeyi, onlara anlamaya, geliştirmeye, sıkıntılarını azaltmaya çalışma isteğini ifade eder. Bu tür ilginin önemli olduğu meslekler öğretmenlik, sosyal hizmet, psikolojik danışmanlık vb. dir. Sistematik İlgi ya da İş Ayrıntıları İlgisi: Bu ilgi işleri düzenli ve tertipli bir şekilde yapmayı içerir. Kayıt tutma, dosyalama, yazıları belli bir sisteme göre sıraya koyma bu ilgi ile ilişkili işlerdendir. Burada odak ayrıntı üzerinde toplanmıştır. Muhasebeciler, büro memurları, satın alma memurları bu tür ilgiye sahiptirler. İş Teması İlgisi: Bu ilgi insanları ikna etmekten ve bir ürünü, bir hizmeti satmaktan hoşlanmadır. Satış işleri, satış yönetimi gibi çalışma alanları bu ilgiye uygun çalışma alanlarıdır. Edebiyat İlgisi: Düşünceleri ifade edebilme ya da başkalarını kelimelerle etkileyebilme ilgisidir. Burada düşünceleri değişik ve etkileyici şekilde ifade yolları üzerinde durulur. Yazarlar, gazeteciler bu tür ilgiye sahip kimselerdir. Müzik ve Sanat İlgisi: İkisi de duyguların artistik yollarla ifadesi ile ilgili olan bu ilgi alanları aslında birbirinden farklı yeteneklere dayanmaktadır. Sanat ilgisi plastik sanatlarla ilgilidir. Ressamlar, mimarlar bu tür ilgiye sahip kimselerdir. Meslek Danışmanlığı Kuramlar Uygulamalar, Prof. Dr. Yıldız KUZGUN, Nobel Yayın, Ankara,2000

    7. SINIF – 14.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	MESLEK SEÇİMİM
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Eğitsel Mesleki Gelişim
Kazanım:	Meslek seçiminin önemini fark eder. (Kazanım Numarası 184)
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	Form–1, Form–2
Hazırlayanlar:	Sündüz BÜKEL Didem GÜLSARAN Cevriye GÜLEBAĞLAN Hicran ÇETİN
Süreç: 1.      Öğrencilere seçmek istedikleri mesleklerin özellikleri sorulur ve verilen cevaplar tahtaya yazılır. ü      Çalışma Koşulları ü      Kazancı ü      Nitelikleri ( sağlık, zihinsel, bedensel, el becerisi, fiziksel vb.) ü      Mesleğin toplumdaki yeri, istenilen ve istenilmeyen özellikleri, ü      Mesleğe girmenin yolları, ilerleme imkânı, eğitimi vb. 2.      Form–2 dağıtılır ve öğrencilerin doldurmaları istenir. (Form–1 öğretmene bilgi amacıyla verilmiştir.) 3.       Gönüllü öğrenciler cevaplarını sınıfla paylaşır. 4.      Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø      İlerde seçmeyi düşündüğünüz mesleği neye göre seçtiniz? Ø      İlgi, yetenek, kişilik özellikleri vb. göz önünde bulundurmadan mesleğinizi seçerseniz neler olur? Ø      İlerde seçmeyi düşündüğünüz meslek sizin için uygun mudur? Neden? Ø      Meslek seçimi neden önemlidir? Ø      Form–2 yi doldururken kendinizle ilgili öğrendiğiniz şeyler oldu mu? Meslek seçiminin önemi vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

Form–1

MESLEK SEÇİMİNİN ÖNEMİ Hoppock (1957)’a göre bir kimsenin seçtiği meslek onun işinde başarılı olup olamayacağını, ileride iş bulup bulamayacağını, nerde oturup, kiminle evleneceğini ve kimlerle etkileşimde bulunacağını belirler. Ayrıca meslek, kişinin değer yargılarını, dünya görüşünü, günlük yaşam tarzını ve alışkanlıklarını biçimlendiren faktörlerin başında gelir. Kişinin yaşamına böylesine çok yönlü etkileri olan uğraşı alanının seçimi, günümüzde giderek karmaşıklaşan bir sorun haline gelmiştir. Bunun en önemli nedeni, seçeneklerin çok artmış olmasıdır. Meslek Danışmanlığı, Kuramlar, Uygulamalar Prof. Dr. Yıldız KUZGUN, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara 2000 MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLEYEN BAZI FAKTÖRLER ü      Meslekte iş bulma imkânı, ü      Yetenek, ü      İlgi, ü      Kişilik özellikleri, ü      Mesleğin getirdiği ödüller (para, saygınlı, şöhret vb.) ü      Ailenin istekleri, ü      Yetersiz eğitim nedeniyle seçim şansının fazla olmaması. Deneysel Olarak Sınanmış, Grupla Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programları, Melda EVREN, Editörler: Prof.Dr. Serdar ERKAN, Yard. Doç. Dr. Âlim KAYA Pegem Yayıncılık, Şubat, 2005, Ankara

Form–2

Ben ilerde ………………………………………..olmak istiyorum. (Birden fazla seçenek işaretleyebilirsiniz.) Bu meslekte iş bulma imkânı: ·        Yüksektir (  ) ·        Düşüktür  (  ) ·        Bilmiyorum  (  ) Yeteneklerim bu mesleğe: Uygundur (  ) Uygun değildir (  ) Bu mesleğin gerektirdiği yetenekleri bilmiyorum (  ) Kendi yeteneklerimi bilmiyorum (  ) İlgilerim bu meslekte mutlu olmam için: Uygundur (  ) Uygun değildir (  ) Bu mesleğin gerektirdiği ilgileri bilmiyorum (  ) Kendi ilgilerimi bilmiyorum (  ) Kişilik özelliklerim bu mesleğe: Uygundur (  ) Uygun değildir (  ) Bu mesleğin gerektirdiği kişilik özelliklerini bilmiyorum (  ) Kendi kişilik özelliklerimi bilmiyorum (  ) Bu meslek benim istediğim ödülleri (para, saygınlık, şöhret gibi) : Sağlar (  ) Sağlamaz (  ) Bilmiyorum (  ) İlerde bu mesleği seçmemin nedeni: İş bulma imkânının yüksek olmasıdır. (  ) Yeteneklerime uygun olmasıdır. (  ) İlgilerime uygun olmasıdır. (  ) Kişilik özelliklerime uygun olmasıdır. (  ) Sağladığı imkânlardır. (  ) Ailemin isteğidir. (  ) Eğitimimi sürdüremeyeceğim için, başka çarem olmamasıdır. (  ) *Meslekler hakkında yeterli bilgiye sahip olmadığınızı düşünüyorsanız, Okul Rehber Öğretmeninden yardım alabilirsiniz. Deneysel Olarak Sınanmış, Grupla Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programları, Melda EVREN, Editörler: Prof.Dr. Serdar ERKAN, Yard. Doç. Dr. Âlim KAYA Pegem Yayıncılık, Şubat, 2005, Ankara

   7. SINIF – 15.ETKİNLİK

Etkinliğin Adı:	ORTAÖĞRETİM KURUMUMU SEÇERKEN
Sınıf:	7. sınıf
Yeterlik Alanı:	Eğitsel ve Mesleki Gelişim
Kazanım:	Ortaöğretim kurumlarına giriş sınavları ile ilgili bilgi toplar. (Kazanım Numarası 39 )
Öğrenci Sayısı:	Tüm Sınıf
Süre:	40 Dakika
Ortam:	Sınıf
Sınıf Düzeni	Oturma Düzeni
Araç-Gereç:	Form–1
Hazırlayanlar:	Sündüz BÜKEL,Didem GÜLSARAN,Cevriye GÜLEBAĞLAN Hicran ÇETİN
Süreç: Öğrencilerden bir hafta öncesinden Ortaöğretim Kurumlarına Giriş Sınavları ile ilgili araştırma yapmaları istenir. Öğretmen Ortaöğretim Kurumlarına Giriş Sınavları Kılavuzunu sınıfa getirir, öğrencilerin araştırdığı yanlış ya da eksik bilgi olursa bunları düzeltir. 1.       Öğrencilerin araştırdıkları Ortaöğretim Kurumları Listesi tahtaya yazılır. (Form–1 öğretmene bilgi amacıyla verilmiştir.) 2.       Tahtada yazılı olan ortaöğretim kurumlarına giriş sınavı ile ilgili öğrencilerin topladıkları bilgiler sınıfta paylaşılır. 3.        Aşağıdakilere benzer sorularla grup etkileşimi devam eder. Ø       Ortaöğretim kurumlarına giriş sınavları ile ilgili gerekli bilgileri nerelerden aldınız? Ø       Ortaöğretim kurumlarından hangisini seçmeyi düşünüyorsunuz? Neden? Ø       Ortaöğretim kurumlarına giriş sınavları ile ilgili bilgi toplamak size ne kazandırdı? 4.       Ortaöğretim kurumlarına giriş sınavları ile ilgili bilgi toplamanın önemi vurgulanarak etkinlik sonlandırılır. Değerlendirme:

ORTAÖĞRETİM KURUMLARI LİSTESİ (OKS) ü       Fen lisesi ü       Anadolu Lisesi ü       Polis Koleji ü       Anadolu Öğretmen Lisesi ü       Sağlık Meslek Lisesi ü       Tapu Kadastro ve Meslek Lisesi ü       Sivil Savunma Koleji ü       Meteoroloji Meslek Lisesi ü       Endüstri Meslek ve Anadolu Endüstri Meslek Lisesi ü       Kız Meslek Lisesi ve Anadolu Kız Meslek Lisesi ü       Gemi Güverte İşletmeciliği Liseleri ü       Genel Liseler ü       Diğer

Form–1

"BOŞ ZAMANLARIMIZI NASIL DAHA VERİMLİ BİR ŞEKİLDE DEĞERLENDİREBİLİRİZ?"

            Özellikle ara tatillerde ve yaz tatillerinde, tatilin çok uzun olacağı ve hiç bitmeyeceği, her istediğimizi yapabilmek için yeterli zamanımızın olacağı avuntusu genellikle fazlaca bir şeyler yapamadan bu sürenin bitmesine sebep olmaktadır. Oysa ki tatil döneminde yapmayı istediğimiz ve

planladığımız o kadar çok şey vardır ki; Herkes için öncelikler değişmekle birlikte ders çalışma, gezme, sinemaya-tiyatroya gitme, ziyaretler, hobiler bunlardan bazılarıdır. Acaba bunlardan bir çoğunu yapabilecek zaman ve imkanlara sahipken neden yapamayız? Bizi engelleyen nedir? Bunun tek cevabı zamanı planlama alışkanlığımız olmamasından başka bir şey değildir. Oysa zaman bizi değil, biz zamanı kontrol etmeliyiz. PLANLAYARAK!....

            Başarıya ulaşmak zamanı etkili ve planlı kullanmakla mümkündür. Bunun için öncelikle her gün yapılaması istenen her türlü faaliyet belirlenmeli ve yazılmalıdır. Her faaliyetin kişisel olarak sizin için önem derecesini belirlemek ikinci aşamadır. Bu konuda ölçü, belirlenmiş olan hayat amaçlarıdır. Kararsız kaldığınız durumlarda kendinize şu soruları sorabilirsiniz;-İlgi ve yeteneklerim nedir?, Hangi faaliyetlerle uğraşmak bana ne kazandırır?, Gelecekte nereye varmış olmak, neleri elde etmiş olmak beni mutlu eder? ... Son aşamada ise yapmak istediklerimiz için ayıracağımız zamanı planlamak ve bu planlamaya sadık kalmaktır.

            Sevgili öğrenciler,

            Boş zamanlarımızı değerlendirmek bir alışkanlık meselesidir. Bu zamanlarımızda neler yapabileceğimizi şu etkinliklerle örneklendirebiliriz;

            Boş zamanlarımızı olumlu faaliyetlerle değerlendirmek bizlere ne kazandıracaktır?

Ø      Boş zamanlarda değişik ilgi ve faaliyet alanlarına yönelen kişi bedenen ve zihnen dinlenme imkanı bulur, ilgi duyduğu bir konuda kendini gösterir ve mutlu olur

Ø      Kendine olan güveni gelişir, enerji toplar ve zindelik kazanır.

Ø      Tek başına ve planlı bir şekilde çalışma alışkanlığı kazanır, kendini tanır, anlar ve kabul eder

Ø      Kendisine sosyal bir çevre kurar, yardımlaşmayı, üzüntü ve sevinçleri, farklı görüşleri paylaşmayı öğrenir...

BOŞ ZAMAN, BOŞA GEÇEN ZAMAN OLMAMALIDIR !

Kaynak : Sivas Rehberlik ve Araştırma Merkezi

ÖĞRENCİLER TATİLİNİZİ KATLETMEYİN !!!

Psikolojik Danışman ve “Beni Anlayın” kitabının yazarı Ercan Nar okulların kapandığı, tatilin başladığı bu dönemleri öğrencilerin iyi bir şekilde değerlendirmesinin önemini belirterek ; “ Bir yıl boyu öğrencilerimiz sürekli yoğun bir tempoda çalıştılar. Birden bire bu çalışma temposundan uzaklaşmaları onların zihinsel öğrenme becerilerini pasif hale getirecektir. Tatilin sona ermesi ve okulların açılmasıyla birden zihinsel aktivitelere tekrar yüklenilmesi ise öğrencilerimizi bir hayli zorlayacaktır” dedi.

            Ercan Nar, öğrencilerimizin tatilini en verimli şekilde değerlendirmeleri için şu önerilerde bulundu:

1)      Öğrencilerimiz mutlaka kitap okumalı ve bunu alışkanlık haline getirmelidirler. Kişinin kendisini geliştirmesi için en iyi kaynak kitap olduğu unutulmamalıdır.

2)      ÖSS ve OKS ’yi kazanma hedefi olan öğrencilerimiz küçük hazırlıklar yaparak kendisini sınav maratonuna hazırlayabilir.

3)      Okulda yapmaya çalıştığı yada düşündüğü bir projesi varsa mutlaka onun üzerinde araştırma yapmalıdır. Bu alandaki araştırmalar hem merakını giderecek hem de zihinsel anlamda gelişimini sağlayacaktır.

4)      Öğrencilerimiz beyin jimnastiği yapmalıdır. Bunun içinde bol bol bulmaca ve mantıksal zeka soruları çözmelidirler.

5)      Ailesiyle birlikte gittiği tatil beldesindeki tarihi yerleri gezerken mutlaka bilgi toplamalı ve bunu ajandasına gözlem olarak yazmalı. Görerek öğrenilen bir şeyi yazıyla pekiştirmek bilginin kalıcılığını sağlayacaktır.

6)      Evimizdeki kitaplıkta var olan ansiklopedileri kullanarak aile ile birlikte bilgiye dayalı eğlendirici oyunlar oynayabilir. Örneğin; komşu ülkelerimizden İran hakkında merak edilen sorular sorularak cevapları istenebilir.

7)      Beslenmeye dikkat etmelidir. İnsanlar sadece kışın hastalanmazlar. Yazın da hastalanma durumunuz vardır. Özellikle düzensiz beslenme ve yenilen yiyeceklerin temizliğine dikkat edilmemesi ishal gibi birtakım rahatsızlıklara neden olabilir. Böyle bir şeyin yaşanması sonucunda sanırım yaz tatili eziyet  haline gelecektir.

8)       Uyku düzenine dikkat edilmeli. Düzensiz uyumalar kişide halsizlik ve yorgunluk hissettirir. Yapmak istenilen güzel aktiviteler böyle durumda ya ertelenir yada  hiç zevk almadan yapılır.

9)      Varsa çevresinde uygun olan sportif ve kültürel faaliyetlere katılabilir. Hem kendisi eğlenecek, hem de gelişimine katkıda bulunacaktır.